Όταν εξαφανιστούν οι τοπικές ποικιλίες καλλιεργήσιμων φυτών, μαζί τους θα εξαφανιστούν ανεπιστρεπτί και οι επιλογές μας, καθώς θα είμαστε διατροφικά εξαρτημένοι.

Δεδομένου ότι υπάρχει ανετοιμότητα, όσον αφορά το πρόβλημα το οποίο απροκάλυπτα εντείνεται, πρέπει η κοινωνία να αφυπνιστεί και να λάβει τα μέτρα της απέναντι σε μία κατάσταση επικίνδυνα οργανωμένη και δρομολογημένη, για τον έλεγχο των διατροφικών πηγών του κόσμου.

Αυτή η πιθανή εξέλιξη πρέπει να σταματήσει, πριν είναι πολύ αργά.

Για να συμβεί αυτό, πρέπει να αναγνωρίσουμε τη σημασία διατήρησης των τοπικών, παραδοσιακών, ενδημικών, μη-τροποποιημένων αγροτικών ποικιλιών.

Σημασία των Παραδοσιακών Τοπικών Ποικιλιών

Οι κοινωνίες των νησιών, επιβίωσαν επί χιλιετίες καλλιεργώντας τις μοναδικές νησιωτικές ποικιλίες οπωροκηπευτικών φυτών. Οι ποικιλίες αυτές χρειάστηκαν αιώνες για να προσαρμοστούν γενετικά στις ιδιαίτερες συνθήκες των διαφορετικών νησιών, όπως για παράδειγμα η έλλειψη νερού, οι έντονοι άνεμοι, το φτωχό σε θρεπτικά συστατικά χώμα, τα τοπικά φυτοπαθογόνα.

Η γεωγραφική απομόνωση των νησιών, οδήγησε στην ανάπτυξη μεγάλου αριθμού διαφορετικών τοπικών ποικιλιών, οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στις εδαφοκλιματικές συνθήκες του κάθε νησιού. Έτσι μπορούν να αναπτύσσονται έχοντας καλή απόδοση, περιορισμένες ανάγκες σε νερό και θρεπτικά συστατικά, ενώ μπορούν να αμύνονται στους φυσικούς τους εχθρούς. Δηλαδή μπορούν να καλλιεργούνται χωρίς να χρειάζονται χημικά λιπάσματα ή φυτοφάρμακα.

Ενώ χρειάζονται αιώνες για να εξελιχθούν οι τοπικές ποικιλίες φυτών, σε λίγες μόνο δεκαετίες βλέπουμε ότι σε ολόκληρη την Ελλάδα, οι τοπικές ποικιλίες εξαφανίζονται με ιδιαίτερα ανησυχητικούς ρυθμούς. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα, σε λίγες μόνο δεκαετίες, από τις 200 ποικιλίες σταριού που καλλιεργούνταν, έχουν μείνει μόνο 20, δηλαδή μειώθηκαν κατά 92%. Επίσης, πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι μόνο το 2-3 % των ποικιλιών λαχανικών που υπήρχαν πριν 50 χρόνια στην Ελλάδα έχει διασωθεί υπό καλλιέργεια μέχρι τις μέρες μας.

 Κιβωτός – Τράπεζα Σπόρων Αιγαίου

Μια σύγχρονη Κιβωτός για  την προστασία του ελληνικού Φυτογενετικού Υλικού

Προσπαθώντας να προσεγγίσει αυτό το δύσκολο πρόβλημα, το Αρχιπέλαγος δημιούργησε την άνοιξη του 2005 την Κιβωτό – Τράπεζα Σπόρων Αιγαίου, η οποία εδρεύει στην ερευνητική βάση στις Ράχες Ικαρίας και έχει ως στόχο τη συγκέντρωση και μακροχρόνια φύλαξη σπόρων, καθώς και τον πολλαπλασιασμό και τη διάδοση της καλλιέργειας των τοπικών ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτών από τα νησιά του Αιγαίου. Παράλληλα συγκεντρώνονται και σπόροι από ενδημικά, προστατευόμενα και άλλα είδη χλωρίδας των νησιών. Η ανάγκη δημιουργίας της Τράπεζας Σπόρων ήταν επιτακτική, καθώς τα τελευταία χρόνια κατά την ερευνητική μας δράση στο Αιγαίο, παρατηρούμε ότι οι τοπικές ποικιλίες εξαφανίζονται χρόνο με το χρόνο, ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα νησιά.

Η Κιβωτός – Τράπεζα Σπόρων Αιγαίου μέσα σε δύο χρόνια λειτουργίας, κατάφερε να συγκεντρώσει φυτογενετικό υλικό από διάφορες περιοχές της χώρας.  Συνεργάζεται με την Τράπεζα Σπόρων Φυτογενετικού Υλικού του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας, με μη-κυβερνητικές οργανώσεις καθώς και φορείς που δραστηριοποιούνται σε αυτό τον τομέα στην Μεσόγειο.

Με συνεχή, εκτεταμένη έρευνα και τη συγκινητική συνεργασία ευαισθητοποιημένων πολιτών από τις τοπικές κοινωνίες, έχουν συγκεντρωθεί εκατοντάδες ποικιλίες, από νησιά , νησίδες, βραχονησίδες και παράκτιες περιοχές του Αιγαίου, καθώς και περιοχές της Στερεάς Ελλάδας. Περιλαμβάνουν τοπικές ποικιλίες δενδρωδών, κηπευτικών, σιτηρών, ψυχανθών, αμπέλου και βοτάνων.

Οι σπόροι φυλάσσονται υπό κατάλληλες συνθήκες για μακροχρόνια συντήρηση και καλλιεργούνται πειραματικά για μορφολογική παρατήρηση, έτσι ώστε να εξεταστεί ο τυχόν βαθμός επιμόλυνσης και να επιτευχθεί ο πολλαπλασιασμός τους.

Ενέργειες της Κιβωτού – Τράπεζας Σπόρων Αιγαίου

Καθ όλη τη διάρκεια του χρόνου οι ερευνητές του Αρχιπελάγους προσεγγίζουν απομακρυσμένες περιοχές, συνεχίζοντας τις προσπάθειες εύρεσης και συλλογής σπόρων από σπάνιες παραδοσιακές και ενδημικές ποικιλίες.

Ωστόσο για να μπορέσει η Κιβωτός – Τράπεζα Σπόρων Αιγαίου, να γίνει περισσότερο αποτελεσματική και να επιτευχθεί σωστή διαχείριση, καθώς και εξασφάλιση της βιωσιμότητας του Ελληνικού φυτογενετικού υλικού, είναι απαραίτητος ο πολλαπλασιασμός και αναδιανομή μέρους του φυλασσόμενου φυτογενετικού υλικού, σε υπεύθυνους και ευαισθητοποιημένους καλλιεργητές έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η προώθηση της καλλιέργειας των αναντικατάστατων αυτών ποικιλιών, που στήριξαν επί αιώνες τη διατροφή των αγροτικών κοινωνιών και ολόκληρης της ελληνικής επικράτειας.

Οι αγρότες συνεργάζονται με τους επιστήμονες του Αρχιπελάγους, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι καλλιεργούν υπό ασφαλείς συνθήκες, δηλαδή συνθήκες τέτοιες που αποκλείουν κίνδυνο επιμόλυνσης από ξένες ποικιλίες, αλλά και που θα επιτρέπουν τον πολλαπλασιασμό των τοπικών ποικιλιών, με μεθόδους βιολογικής καλλιέργειας, χωρίς τη χρήση χημικών χημικών φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων.

Γι αυτό το Αρχιπέλαγος συνεχίζει να ενημερώσει και να ευαισθητοποιεί τις κοινωνίες των νησιών, για την ανάγκη σωστής φύλαξης των τοπικών ποικιλιών καλλιεργούμενων ειδών φυτών, αλλά και για τις μεθόδους με τις οποίες μπορούν να καλλιεργούνται χωρίς κίνδυνο επιμόλυνσης και χρήση χημικών πρόσθετων.

Πως επιμολύνονται και εξαφανίζονται οι τοπικές ποικιλίες

Έως και τα μέσα του περασμένου αιώνα, οι αγρότες των νησιών και των περισσότερων περιοχών της Ελλάδας καλλιεργούσαν σχεδόν αποκλειστικά τοπικές ποικιλίες και κάθε χρόνο φύλαγαν τους σπόρους για την καλλιέργεια της επόμενης χρονιάς. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως, όλο και περισσότεροι αγρότες (τόσο οι επαγγελματίες, όσο και αυτοί που καλλιεργούν για να καλύψουν τις ανάγκες της οικογένειας) αγοράζουν τους σπόρους για τις καλλιέργειες τους. Οι σπόροι που είναι διαθέσιμοι στο εμπόριο είναι από ξένες προς τα νησιά ποικιλίες, ενώ πολύ συχνά είναι και υβριδισμένοι.

Οι υβριδισμένοι σπόροι έχουν υποστεί πολλές κατευθυνόμενες εργαστηριακές διασταυρώσεις. Ως αποτέλεσμα έχουν μεγάλη παραγωγή την πρώτη χρονιά της καλλιέργειάς τους, με την προϋπόθεση ότι θα τους παρέχονται μεγάλες ποσότητες νερού, θρεπτικών συστατικών (με χημικά ή βιολογικά λιπάσματα), ενώ επίσης θα πρέπει να προστατευθούν από τα τοπικά φυτοπαθογόνα (με χημικά ή βιολογικά φυτοφάρμακα) στα οποία είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι.

Οι εργαστηριακές διασταυρώσεις των υβριδίων, πέραν από την υψηλή παραγωγή τους δίνουν και ένα άλλο χαρακτηριστικό: ο σπόρος αποδυναμώνεται μετά την πρώτη καλλιέργεια, και εάν καλλιεργηθεί δεύτερη φορά δίνει ελάχιστη παραγωγή, δηλαδή ο αγρότης αναγκάζεται πλέον να αγοράζει κάθε χρόνο τους απαραίτητους σπόρους ή φυντάνια (αφού δεν μπορεί πια να τα παράγει).

Ο μεγάλος όμως κίνδυνος που προκύπτει από την ανεξέλεγκτη καλλιέργεια υβριδίων είναι ότι κατά την γονιμοποίηση τους, μέσω των εντόμων ή του αέρα, μπορούν να επιμολύνουν τοπικές ποικιλίες που βρίσκονται έως και 2 χλμ. μακριά. Όταν μία τοπική ποικιλία επιμολυνθεί, ο επόμενος της σπόρος θα αποκτήσει χαρακτηριστικά του υβριδίου, και το κυριότερο θα εξασθενίσει η δυνατότητα του να σχηματίζει παραγωγικούς σπόρους. Δηλαδή μία ποικιλία που χρειάστηκε αιώνες για να εξελιχθεί, μπορεί να εξαφανιστεί ακόμα και σε μία μόνο καλλιεργητική περίοδο. Έτσι οι τοπικές ποικιλίες που πολλοί αγρότες προσπαθούν ακόμα να διατηρούν και να καλλιεργούν, συχνά επιμολύντονται εν αγνοία τους.

Τι μπορούμε να κάνουμε

Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτή την κατάσταση, πρέπει να κινητοποιηθούμε τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Για παράδειγμα, οι αγρότες ενός οικισμού, χωριού, ή ακόμα κι ενός νησιού, μπορούν να πάρουν μία συλλογική απόφαση, έτσι ώστε να σταματήσουν να εισάγονται στην περιοχή τους σπόροι ή φυντάνια από υβρίδισμένες ποικιλίες. Επίσης η εισαγωγή αυτών, μπορεί να σταματήσει σε τοπικό επίπεδο με σχετική απόφαση των τοπικών γεωργικών συνεταιρισμών, εμπόρων γεωργικών προϊόντων, αλλά και των γεωπόνων, οι οποίοι συχνά εμπορεύονται υβρίδια, αντί να συμβουλεύουν τους αγρότες ενάντια στη χρήση τους.

Πρέπει να επισημάνουμε, ότι ακόμα και στους σπόρους που διατίθενται στο εμπόριο με πιστοποιητικά ότι δεν είναι υβριδισμένοι, συχνά βρίσκονται ανάμεσα τους (κατά τύχη;) σπόροι υβριδίων. Επομένως η λύση για να διατηρούμε καθαρές τις ποικιλίες που καλλιεργούνται, είναι να επιστρέψουμε στην πρακτική που εδώ και πολλούς αιώνες και εώς και πριν από λίγες δεκαετίες εφαρμοζόταν από τους αγρότες: συλλογή, σωστή φύλαξη και ανταλλαγή των τοπικών ποικιλιών σπόρων.

Πρέπει να κινητοποιηθούμε άμεσα, δεδομένου ότι έχουμε βρεθεί τελείως ανέτοιμοι, απέναντι σε μία κατάσταση επικίνδυνα οργανωμένη και δρομολογημένη, για τον έλεγχο των διατροφικών πηγών του κόσμου.

Όπως επισημαίνει και ο κ Νίκος Σταυρόπουλος, προϊστάμενος της Τράπεζας Γενετικού Υλικού της Ελλάδας, στο ΕΘΙΑΓΕ:
«Όποιος ελέγχει το γενετικό υλικό των φυτών, ελέγχει την παγκόσμια διατροφή για το μέλλον. Οι μεγάλες εταιρείες παράγουν σπόρους για όλο τον κόσμο και έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν αυτό που θέλουν».

Μπορείτε και εσείς να στηρίξετε την προσπάθεια της Κιβωτού -
Τράπεζας Σπόρων Αιγαίου

• Συγκεντρώνοντας σπόρους που πιστεύετε ότι προέρχονται από τοπικές ποικιλίες και αποστέλλοντας τους στην Τράπεζα Σπόρων Αιγαίου προς ανάλυση και μακροπρόθεσμη φύλαξη. Είδη προτεραιότητας αποτελούν καλλιεργήσιμα και άγρια φυτικά είδη χρησιμοποιούμενα για τη διατροφή ανθρώπων και ζώων: οπωροκηπευτικά, μελισσοκομικά, αυτοφυή αρωματικά φαρμακευτικά και ανθοκομικά φυτά.

• Για τη συλλογή δειγμάτων, απαραίτητο είναι να συμπληρώνεται για κάθε ποικιλία η φόρμα συλλογής σπόρων, (όπου θα περιγράφονται όλες οι πληροφορίες σχετικά με το συγκεκριμένο σπόρο/ ποικιλία) καθώς και να φυλάσσονται οι σπόροι σε ξεκάθαρα αριθμημένες χάρτινες σακούλες. Χρήσιμο είναι να αποστέλλονται επίσης φωτογραφίες των φυτών/ καρπών από τους οποίους προέρχονται οι σπόροι (όταν αυτό είναι εφικτό).

Κατεβάστε τη Φόρμα Συλλογής Σπόρων

•    Τους σπόρους μπορείτε να τους αποστείλετε στη διεύθυνση:
Αρχιπέλαγος – Κιβωτός – Τράπεζα Σπόρων Αιγαίου, Τ.Θ. 1 Ράχες 83301, Ικαρία
Για οποιαδήποτε πληροφορία χρειαστείτε, μπορείτε να επικοινωνήσετε στα τηλέφωνα: 22750 41070, 22730 37533, και στο email: [email protected]

•    Για την κάθε ποικιλία που μας αποστέλλετε, θα λάβετε μία βεβαίωση ότι φυλάσσεται στην Τράπεζα Σπόρων Αιγαίου, καταχωρημένη στο όνομά σας. Εφόσον η ανάλυση δείξει ότι οι σπόροι φέρουν χαρακτηριστικά παραδοσιακής ποικιλίας, χωρίς να έχουν δεχθεί επιμόλυνση, οι σπόροι θα φυλαχθούν υπό κατάλληλες συνθήκες για μακροπρόθεσμη συντήρηση, ή/και για σποροπαραγωγή/ πολλαπλασιασμό. Οι δότες σπόρων και η οικογένειά τους, έχουν δικαίωμα να παραλάβουν σπόρους από τις ποικιλίες που έχουν προσφέρει προς φύλαξη, καθώς επίσης έχουν προτεραιότητα να λάβουν σπόρους από άλλες ποικιλίες που επιθυμούν, όταν αυτοί είναι διαθέσιμοι σε επαρκείς ποσότητες.

Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να συμμετέχετε και εσείς ουσιαστικά στην προστασία του φυτογεννητικού πλούτου του τόπου σας!

ΠΗΓΗ:http://ecology-salonika.org

Αυτά είναι τα δικά μου Χιώτικα τοματάκια. Είναι τα πρώτα που “δέσανε” και τα καλλιεργώ στο μπαλκόνι μου! Αναρωτιόμουν γιατί τα Χιώτικα τοματάκια δεν κυκλοφορούν στο εμπόριο.

Έλεγχος  και πιστοποίηση των σπόρων είναι πάλι το θέμα;

Στη Χίο αυτή η ποικιλία τομάτας έδινε και συνεχίζει να δίνει νοστιμιά, χρώμα και τα δικά της θρεπτικά συστατικά στα παραδοσιακά εδέσμετα. Τοματόσαλτσες, πελτέδες, λιαστά, σαλάτες και ατέλειωτες Καλοκαιρινές εικόνες καθώς βρίσκονται κρεμασμένα στα περισσότερα σπίτια του νησιού για να στεγνώσουν και να υπάρχουν στις Χειμωνιάτικες προμήθειες.Η Ελληνική Παραδοσιακή κουζίνα ήταν πλούσια σε γεύσεις, όχι τόσο για το πλήθος των υλικών της -που ούτως ή άλλως είναι μεγάλο- αλλά και και γιατί το ίδιο το υλικό, όπως η τομάτα π.χ., σε κάθε τόπο είχε και μια διαφορετική ποικιλία.Ανάλογα με το κλίμα της περιοχής, τα εδαφολογικά χαρακτηριστικά αλλά και τις υπόλοιπες ποικιλίες φυτών που ευδοκιμούσαν σε κάθε περιοχή αναπτυσσόταν συνήθως η πιο ανθεκτική και προσαρμόσιμη ποικιλία για κάθε είδος. Έτσι τα χαρακτηριστικά της κάθε ποικιλίας δίνανε και άλλες γεύσεις.Άλλη γεύση είχανε οι τομάτες στη Κρήτη με τα πλούσια εδάφη , άλλη στη Σαντορίνη με το αργιλώδες χώμα της και άλλη στη Χίο που το νερό έφθανε δύσκολα στα χωράφια.

Οι μικροκαλλιεργητές φυσικά αλλά και οι μεγαλύτεροι παραγωγοί κρατούσαν σπόρους και έκαναν τα δικά τους φυτώρια για να συνεχίσουν τις καλλιέργειές τους. Οι καρποί βέβαια δεν ήταν πάντα τόσο όμορφοι, μπορεί να είχαν στίγματα και “μικροατέλειες” σύμφωνα με τα γούστα των καταναλωτών που απομακρυσμένοι απ’ τη γη και και τις φυσικές γεωργικές διαδικασίες, περιορισμένοι στις πόλεις και το μικρόκοσμό τους γίναμε σιγά-σιγά έρμαια της διαφήμισης και του υπερκαταναλωτισμού.Η ταχύτητα που επιβλήθηκε στη ζωή μας, μας έριξε στην παγίδα της ευκολίας, η διαφήμιση επιρρέασε τις επιλογές μας και φθάσαμε μέσα στα τελευταία 30 μόλις χρόνια να αμφισβητήσουμε και να απορρίψουμε φυσικές επιλογές και εξέλιξη χιλιάδων χρόνων, αλλά και τις επιλογές παλαιότερων γεωργών που με την εμπειρία τους επέλεγαν σπόρους από τα δυνατότερα και με την καλύτερη παραγωγή φυτά. Καθώς τα πρότυπα άλλαζαν τα προϊόντα έπαιρναν κι αυτά το δρόμο της διαφημιζόμενης “ανάπτυξης” και κατ’ επέκταση η εικόνα τους έπρεπε κι αυτή να είναι γυαλιστερή και εντυπωσιακή.

Ότι γυαλίζει όμως δεν είναι χρυσός.

Και σ’αυτήν την περίπτωση επιβεβαιώθηκε ο γνωστός κανόνας.Οι, κατά το συμφέρον των πολυεθνικών εταιρειών, επιλογές στις κατά τόπους ποικιλίες, η εισβολή των τροποποιημένων φυτών και η νομιμοποίηση σε πολλές χώρες του κόσμου,  συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, των μεταλλαγμένων προϊόντων, για λόγους εντέλει απόλυτου ελέγχου των παραγωγών απ’ αυτές, οδήγησαν και συνεχίζουν να οδηγούν στη μείωση της βιοποικιλότητας του κάθε χώρου μια και η απορρόφηση προϊόντων που δεν παίρνουν πιστοποιήσεις είναι στη καλύτερη περίπτωση μόνο τοπική.Ο έλεγχος στους αγρότες,  ξεκινάει έτσι από την επιλογή των σπόρων μια και δεν είναι δυνατή καμιά εξαγωγή λαχανικών φρούτων και σπόρων, αν δεν έχουν τη πιστοποίηση που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνεργασία με πολυεθνικές όπως η Μονσάντο.Τα φυτοφάρμακα, που πια είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των υβριδίων, είναι το επόμενο βήμα για τον απόλυτο έλεγχο των αγροτών και της παραγωγής τους. Στο όνομα της  ”παγκοσμιοποίησης” μας ρίχνουν  σιγά-σιγά στο λάκκο με τα φίδια.

Τράπεζες σπόρων.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια υπήρχαν

• 605 ποικιλίες φασολιού, 30 ποικιλίες μόνο απ’ το αμερικάνικο φασόλι.
• 200 είδη καλαμποκιού, έχουν μείνει μόνο τα 30
• 250 ποικιλίες σιταριού, όπου-κατά τον καθηγητή Παπαδάκη- απ’ τις 80 σκληρού σιταριού που υπήρχαν το 1929 στην Ελλάδα, έχουν απομείνει οι 20, χωρίς να γνωρίζουμε ποιές απ’ αυτές θα παίρνουν πιστοποίηση τα επόμενα χρόνια.
• 1200 είδη τομάτας
• 300 είδη κρεμμυδιού(όχι όλα βρώσιμα)
• 400 είδη πατάτας (όχι όλα βρώσιμα)
• 99 ποικιλίες κριθαριού στην Ελλάδα
• 39 ποικιλίες βρώμης στην Ελλάδα
• 32 ποικιλίες μήλου μόνο στο Πήλιο το 1889, απ’ τις οποίες έχουν απομείνει μόνο 4-5
• 30.000 ποικιλίες ρυζιού

Είναι ατελείωτος ο κατάλογος των σπόρων που έχουν εξαφανιστεί ή τείνουν προς εξαφάνιση. Στο Μανιφέστο των Σπόρων, που δημιουργήθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή για το μέλλον των τροφίμων και της Γεωργίας, όπου κύριο ρόλο παίζει η Βαντάνα Σίβα, γνωστή ακτιβίστρια και επιστήμονας, γράφεται ότι από 80.000 περίπου βρώσιμα φυτά που καλλιεργούνταν μέχρι πριν λίγα χρόνια, μόνο τα 150 είναι πια ευρέως καλλιεργήσιμα και μόνο από 8 είδη γίνονται οι μεγάλες καλλιέργειες στον πλανήτη. Η Τράπεζα Διατήρησης Γεννετικού υλικού που ξεκίνησε να λειτουργεί στην Ελλάδα το 1981 σαν τμήμα της Γεωργικής Έρευνας Μακεδονίας-Θράκης και που απ’ το 1992 ανήκει στο ΕΘΙΑΓ στη Θέρμη Θεσσαλονίκης ανακοίνωσε ότι: σήμερα λιγότερο από το 1% των εκτάσεων που πριν 50 χρόνια καλλιεργούνταν με ντόπιες ποικιλίες σιτηρών, συνεχίζουν μ’ αυτές. Η πολιτική και η τάση στις καλλιέργειες των λαχανικών είναι ανάλογη.Επειδή όμως, όπως είναι γνωστό, το Δημόσιο κάνει άλλη μια φορά τη δουλειά του, ο πολύτιμος αυτός φορέας αφού μάζεψε 14,500 περίπου δείγματα σπόρων και πληροφορίες διαλύεται για να συγχωνευτούν και άλλοι φορείς με κίνδυνο να χαθεί υλικό και εργασίες  των τελευταίων 30 χρόνων.

Πελίτι και Κιβωτός τω σπόρων.

Ιδιωτικοί φορείς όπως η οργάνωση  ”ΠΕΛΙΤΙ” που βρίσκεται στο Παρανέστι Δράμας  αναλαμβάνουν κι αυτοί σιγά-σιγά την περισυλλογή σπόρων και πληροφοριών αλλά και τη δωρεάν αποστολή παρόμοιων σπόρων σε όσους τους ενδιαφέρει.Η οργάνωση “ΠΕΛΙΤΙ”  έχει ήδη συλλέξει περί τις 1.300 ποικιλίες υπό εξαφάνιση φυτών.Το 2005 επίσης ιδρύθηκε η “Κιβωτός των σπόρων Αιγαίου” που συλλέγει και αποθηκεύει σπόρους από τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη και η έδρα της είναι στις Ράχες της Ικαρίας.Όταν οι ίδιες οι κυβερνήσεις αναγκάζονται να αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα της βιοποικιλότητας, ανακοινώνοντας ότι η ίδρυση της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού υλικού έγινε “με σκοπό την έγκαιρη συλλογή και αποτελεσματική προστασία των φυτογενετικών πόρων και της γεωργικής βιοποικιλότητας της χώρας, στα πλαίσια της διαφαινόμενης επικίνδυνης γενετικής διάβρωσης “, δεν έχουμε παρά να αναλογιστούμε και την ατομική μας ευθύνη για τη ζωή μας στον πλανήτη .

Οι επιπτώσεις στην υγεία και κατ’ επέκταση στην ανθρώπινη ζωή, από τις μονοκαλλιέργειες και την εξάπλωση των τροποποιημένων και μεταλλαγμένων τροφών έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται σοβαρά. Από το 2010 η Ούρσουλα Τεοτρέτζε του Κέντρου Αντιμετώπισης Λοιμωδών νοσημάτων της Βιέννης, έχει επισημάνει την πολυανθεκτικότητα των μικροβίων απέναντι σε μεγάλο φάσμα των φαρμάκων και αντιβιωτικών, προτρέποντας σε λογικότερη χρήση τους. Από τα στοιχεία που υπάρχουν σε Πανεπιστημιακές έρευνες προκύπτει αύξηση κατά 40% διαφόρων μορφών καρκίνου στις γεωργικές περιοχές, με έμφαση σε περιοχές που καλύπτονται σε μεγάλο μέρος τους από θερμοκήπια και ακόμα αύξηση των αλλεργιών που παρουσιάζονται πια και σε μεγάλη ηλικία.  Σε ποτάμια και θάλασσες  που καταλήγουν νερά επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα , έχει παρατηρηθεί αλλαγή φύλου στα ψάρια. Μεγάλες αποικίες μελισσών εξαφανίζονται χωρίς να είναι ορατοί οι λόγοι. Τα ίδια τα φυτά που προέρχονται από υβρίδια ενώ στην αρχή παρουσιάζουν καλή εξέλιξη και απόδοση, στη συνέχεια προσβάλλονται εύκολα από ασθένειες και μικροοργανισμούς ενώ από τη δεύτερη χρονιά είναι σχεδόν αδύνατον να παράξουν σπόρους για αναπαραγωγή. Αποσυντονίζεται το γύρω περιβάλλον ενώ τα φυτά που καλλιεργούνται σε περιοχές που υπάρχουν ήδη μεταλλαγμένα, η εμπειρία έδειξε, ότι οδηγούνται και αυτά σε ανάλογες μεταλλάξεις. Οι μονοκαλλιέργειες μπορεί να οδηγήσουν σε μαζικές καταστροφές καλλιεργειών μια και έχουν εξοντωθεί έντομα και μικροοργανισμοί που συντελούσαν στην ισορροπία τω οικοσυστημάτων.

Αντίθετα η διατήρηση της βιοποικιλότητας παρέχει κατ’ αρχάς διατροφική ασφάλεια και ανεξαρτησία, αποφυγή της υπερβολικής χρήσης των φυτοφαρμάκων και άρα αποφυγή πλήθους ασθενειών και επιβαρύνσεων. Εξάρει τις πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ μικρών αλλά και μεγαλύτερων κοινωνικών ομάδων, τονίζει τη θρησκευτική σημασία  των φυτών στους λαούς, αξιοποιεί γαστρονομικά τις διαφοροποιήσεις, δημιουργεί φυτά ανθεκτικά στη ξηρασία,τις ασθένειες, τα παράσιτα και κατ’ επέκταση συντείνει στη διατήρησή τους.”Όποιος ελέγχει το γενετικό υλικό των φυτών, ελέγχει την παγκόσμια διατροφή για το μέλλον. Οι μεγάλες εταιρείες  παράγουν σπόρους για όλον τον κόσμο και έχουν τη δυνατότητα να επιβάλουν αυτό που θέλουν” έχει πει χαρακτηριστικά ο κ. Νίκος Σταυρόπουλος, προϊστάμενος της Τράπεζας Γενετικού Υλικού Ελλάδας.

Δεν έχουμε να πούμε πολλά γιατί μόνο στις δικές μας πράξεις εναπόκειται η φροντίδα της ζωής μας . Είναι  απαραίτητη η ζήτηση και η καλλιέργεια παραδοσιακών φυτών, καρπών, φρούτων και λαχανικών . Από την κατανάλωση και τη ζήτηση ξεκινάει η παραγωγή, αλλά και από τη ενημέρωση. Πρέπει όλοι να καταλάβουμε τη δύναμη που έχουμε τα χέρια μας και να τη χρησιμοποιήσουμε, είναι η δύναμη της επιλογής.
-Πελίτι
www.peliti.gr
-Αρχιπέλαγος
Ινστιτούτο θαλάσσιας προστασίας-Τράπεζα σπόρων Αιγαίου
www.archipelago.gr

 άννα χοχλάκη

11/6/2012

Διαβάστε σχετικά άρθρα:

Εξωτικά φρούτα [Παρουσίαση και Θρεπτικά Συστατικά]

Κινόα (η υπερτροφή)

Μεγάλες Καλλιέργιες σε Μικρό Χώρο-Τρόφιμα Ανοιχτού Κώδικα [ Οpen Source Food ]

Βιολογικά τρόφιμα, Κάνουν καλό στη Γη και στον Άνθρωπο

Βιολογικό Αλεύρι

Monsanto, δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στα Μπρόκολα! Η Eπέλαση του Codex alimentarius!

Ότι τρώμε τους ανήκει – Πνευματικά δικαιώματα στα τρόφιμα!