Taraxacum officinale είναι η επιστημονική ονομασία της πικραλίδας ή του ραδικιού. Ραδίκια όμως ονομάζουμε ένα μεγάλο πλήθος παρόμοιων φυτών που ανήκουν στην ίδια σημαντική οικογένεια των Asteraceae-Aστεροειδών. Τεράστια και μια από τις πιο σημαντικές οικογένειες που περιλαμβάνει διάφορα είδη όπως: το μαρούλι , ηλιόσπορους, αγκινάρες, στέβια, τσάι, κατιφέ, καλέντουλα, διάφορα μαργαρίτες, χρυσάνθεμα, ντάλιες, ζίννιες, εχινάτσια, κιχώριο, ραντίτσιο, κ.λ.π.
Η πικραλίδα ή αγριομάρουλο, μαρουλίδα, κοφτό, πικρομάρουλο, παρ’ ότι θεωρείται ενοχλητικό ζιζάνιο στις καλλιέργειες, έχει εξαιρετικές φαρμακευτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται στη μαγειρική έχοντας φανατικούς φίλους.
Περιγραφή
Η πικραλίδα είναι πολυετής πόα, που αναπτύσσει τα φύλλα της με παράλληλη ή κάθετη προς το έδαφος κατεύθυνση. Τα φύλλα αναπτύσσονται απ’ευθείας από το φυτό και όχι επάνω σε στέλεχος, έχουν πριονωτές βαθιές εγκοπές και μπορεί να φθάσουν τους 5-40 αλλά και σε κάποια υποείδη τους 70 πόντους.
Τα άνθη αναπτύσσονται επάνω σε στελέχη και έχουν κίτρινο χρώμα. Οι σπόροι διαθέτουν πτητικά όργανα και  στην Ελλάδα τους  αποκαλούμε “κλέφτες” ή “αλεξίπτωτα”. Η δυνατότητα εξάπλωσης των σπόρων από ένα φυτό μπορεί να καλύψει απόσταση μέχρι αρκετές εκατοντάδες μέτρα και να δημιουργήσει από 54-172 νέα φυτά. Αυτός είναι και ο λόγος που δημιουργεί προβλήματα στις καλλιέργειες.
Η καταγωγή του ορίζεται στην Ευρασία, σήμερα όμως βρίσκονται διάφορα υποείδη από την Αλάσκα μέχρι την Αφρική, την Αμερική, Ν.Ζηλανδία, Αυστραλία, Ινδία.
Χρήσεις της πικραλίδας.
Φαρμακολογία
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες της πικραλίδας αναφέρονται στην Ελληνική μυθολογία, με την Εκάτη να δίνει στον Θησέα για 30 ημέρες πικραλίδες, ώστε να αποκτήσει την απαιτούμενη δύναμη και να αντιμετωπίσει το Μινώταυρο αλλά και από Άραβες γιατρούς όπως τον Αβικένα και τον Ραζέ.
Η πικραλίδα έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Α, Β6, C, D κάλιο και σίδηρο. Διαθέτει δε μεγαλύτερες ποσότητες σιδήρου και ασβεστίου από το σπανάκι.
Έχει ιδιότητες διουρητικές και ηπατοπροστατευτικές. Χρησιμοποιείται στη παραδοσιακή βοτανολογία σαν ήπιο καθαρτικό, για την αύξηση της όρεξης, για τη βελτίωση της πέψης και για τη θεραπεία κονδυλωμάτων. Το γάλα που εκκρύεται από τα φύλλα της πικραλίδας χρησιμοποιείται σαν εντομοαπωθητικό.
Βοηθά στην καλή λειτουργία των περισσότερων οργάνων και συστημάτων-ουροποιητικό, αναπνευστικό, πεπτικό. Αρτηριοσκλήρυνση, χρόνιες δερματικές παθήσεις, χοληστερίνη, παχυσαρκία, ηπατικές και παθήσεις του σπλήνα, είναι μερικές από τις ασθένειες που η πικραλίδα βοηθά κατά την παραδοσιακή ιατρική.
Μαγειρική
Ο πιο συχνός τρόπος που χρησιμοποιούμε τις πικραλίδες στην κουζίνα είναι σε βραστή σαλάτα με μπόλικο λεμόνι και αγνό ελαιόλαδο. Το ζουμί από τις βρασμένες πικραλίδες πίνεται με λεμόνι σαν αποτοξινωτικό. Τρώγονται ωμές, τσιγαριαστές, ομελέτα, φρικασέ.
Από την πικραλίδα δημιουργείται ενδιαφέρον κρασί ενώ τις αποξηραμένες, κονιορτοποιημένες ρίζες τις χρησιμοποιούν για υποκατάστατο καφέ.
Στην Β. Ευρώπη παρασκευάζουν μαρμελάδα από τα λουλούδια της πικραλίδας, στην Πολωνία δημιουργούν σιρόπι με λεμόνι σαν υποκατάστατο του μελιού, στην Ν. Αφρική τη χρησιμοποιούν σαν τρόφιμο αλλά και σαν φάρμακο, στην Αμερική σαν ωμή σαλάτα, στην Ινδία σαν φυσική χρωστική και είναι γνωστή σ’ολόκληρο τον κόσμο για τις ωφέλιμες ιδιότητές της.

Το Αμερικάνικο Υπουργείο Γεωργίας κατατάσσει την πικραλίδα, μαζί με όλων των ειδών τα ραδίκια, στα 4 πρώτα τρόφιμα, λόγω της υψηλής διατροφικής τους αξίας.

Α.Χ.

Αμάρανθος, το ιερό φυτό των Ίνκας και των Αζτέκων.

Ιστορικά στοιχεία

Ο αμάρανθος μαζί με τα φασόλια και το καλαμπόκι, ήταν για χρόνια η βασική τροφή των Ίνκας και των Αζτέκων. Σε ανασκαφές που έγιναν στα  σπήλαια Oxcatlan στη Vera Cruz, βρέθηκαν ανάμεσα στα κτερίσματα σπόροι αμάρανθου, οι οποίοι χρονολογούνται μεταξύ του 6.700 π.Χ.-5.ΟΟΟ π.Χ.. Θεωρείται ότι οι σπόροι του αμάρανθου κάλυπταν το 80% των ημερήσιων θερμιδικών αναγκών των Αζτέκων. Ήταν γνωστός σε όλη την κεντρική Αμερική, μια και τον χρησιμοποιούσαν εκτός από τη διατροφή τους  και σε ιερές τελετές . Το κατανάλωναν μαζί με μέλι και σοκολάτα σαν θεραπευτικό τρόφιμο ή ποτό, σε τελετές που γινόντουσαν με το χαρακτηριστικό όνομα alegria, χαρά δηλ. στα Ισπανικά. Σε γιορτές αφιερωμένες στους θεούς, κατασκεύαζαν  με αμάρανθο και μέλι  βρώσιμα αγάλματα, τα οποία στη συνέχεια τα έκοβαν και τα μοίραζαν στους πιστούς.

Καλλιεργείται επί εκατοντάδες χρόνια στο  Μεξικό, Περού, Γουατεμάλα ενώ σήμερα έχουν αρχίσει καλλιέργειες στην Ινδία, το Νεπάλ και την Κίνα. Xρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα σαν αιμοστατικό.  Παρ’ ότι οι καλλιέργειες ενός συγκεκριμένου είδους για την εκμετάλλευση των σπόρων είναι ακόμα σχετικά μικρής έκτασης, θεωρείται ο καρπός του μέλλοντος. Στην πραγματικότητα διάφορα είδη του αμάρανθου είναι γνωστά σε όλον τον κόσμο. Υπάρχουν περίπου 70 γνωστές ποικιλίες μια από αυτές τα γνωστά σε εμάς βλίτα. Μία ακόμα ποικιλία που καλλιεργείται στην Ελλάδα κυρίως για καλλωπιστικούς λόγους, είναι το λεγόμενο λειρί του κόκκορα. Στην Κίνα , την Ιαπωνία , σε χώρες της Αφρικής και της Ευρώπης καλλιεργούνται διάφορες ποικιλίες αμάρανθου αντίστοιχες των δικών μας βλίτων, με σκοπό την κατανάλωση των φύλλων, των βλαστών ακόμα και των ριζών.

Βοτανική ταξινόμηση

Είναι αγγειόσπερμα, ανήκει στην οικογένεια Amaranthαceae και το γένος Amaranthus. H οικογένεια Amaranthaceae  περιλαμβάνει 3 υπογένη και 70 περίπου είδη.

Μαζί με την κινόα, το φαγόπυρο και άλλους σπόρους ανήκουν στην ομάδα των ψευδοδημητριακών.

Το ύψος του ποικίλλει ανάλογα με το είδος του και κυμαίνεται από 20 cm μέχρι 2 περίπου m.

Tα φύλλα είναι χρώματος βαθυπράσινου και κόκκινου, τα δε άνθη σχηματίζονται σε κόκκινες ή χρυσωπές ταξιανθίες που μπορεί να φθάσουν σε κάποια είδη, το 1 κιλό σε βάρος και1/2 εκατομμύριο  σπόρους.

Διατροφική αξία

Mέτρηση σε gr/100 gr

Πρωτεΐνες        15,8

Ποσοστό σε λυσίνη     0,85

Φυτικές ίνες    14,3

Mέταλλα σε mg/100 gr

Ασβέστιο    214

Σίδηρος   9,0

Μαγνήσιο   308

O αμάρανθος είναι πλούσια πηγή της λυσίνης, αμινοξύ που απουσιάζει στα περισσότερα δημητριακά. Αυτό τον κάνει πολύτιμο γιατί σε συνδυασμό με οποιοδήποτε δημητριακό και κυρίως με το σιτάρι και το καλαμπόκι, δημιουργούν πρωτεΐνες αντίστοιχης διατροφικής αξίας με των ζωικών. Είναι έτσι ιδιαίτερα ωφέλιμο στους αθλητές και τους χορτοφάγους.

Οι σπόροι του αμάρανθου περιέχουν 30 % παραπάνω πρωτεΐνες απ’ ότι το ρύζι και άλλα δημητριακά. Είναι πλούσιοι σε σίδηρο και μαγνήσιο κι αυτό τους κάνει ιδιαίτερα ωφέλιμους στις έγκυες και στα παιδιά.

Οι σπόροι του αμάρανθου δεν περιέχουν γλουτένη, έτσι χρησιμοποιούνται άφοβα από άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη. Παρασκευάζεται αλεύρι, το οποίο δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο του στην αρτοποιία ελλείψει γλουτένης, σε συνδυασμό όμως με κάποιο άλλο αλεύρι γίνονται  νόστιμα και θρεπτικά παρασκευάσματα όπως ζύμες και αρτοσκευάσματα που δεν χρειάζονται φούσκωμα.

Από τους σπόρους του αμάρανθου φτιάχνουμε φύτρα, πλούσια σε όλα τα στοιχεία που τους αποτελούν και επιπρόσθετα ένζυμα, εξαιρετικά για την καλύτερη απορρόφηση των στοιχείων τους.

Τα φύλλα του αμάρανθου, είναι εξίσου θρεπτικά καθώς περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Α. C και φυλλικού οξέως.

Η ρίζα  του αμάρανθου είναι αλκαλική και γι αυτόν το λόγο μαγειρεύεται σε αρκετές Ασιατικές χώρες

Τρόποι χρήσης.

Σπόροι. Από τους σπόρους μπορούμε να πάρουμε αλεύρι, pops- σκασμένους δηλαδή σπόρους με τον ίδιο τρόπο που γίνεται το καλαμπόκι,παρασκευές με άλλα δημητριακά, όσπρια και λαχανικά και θρεπτικά φύτρα.

Τα φύλλα του και οι βλαστοί τρώγονται σε όλον τον κόσμο μαγειρεμένα με διάφορους τρόπους :βρασμένα, στιφάδο, stir-fry, σούπες, πουρέ, κ.λ.π.

Η ρίζα του είναι αλκαλική και μαγειρεύεται με ταμάρι ή σάλτσα τομάτας.

——

Σε γενικές γραμμές ο αμάρανθος είναι φυτό που δεν το αποκάλεσαν άδικα ιερή τροφή. Έζησαν μ’ αυτό επί χιλιάδες χρόνια Αρχαίοι λαοί εκμεταλλευόμενοι τα πλούσια συστατικά του και μέχρι σήμερα χρησιμοποιούνται διάφορα είδη του σε όλον τον κόσμο. Το είδος που τον έκανε ιδιαίτερα γνωστό για τη διατροφική του αξία είναι αυτό που καλλιεργείται στα υψίπεδα του Περού.

Έρευνες έχουν αποδείξει (LUIS KALINOWSKI) ότι ο αμάρανθος βοηθά στη καλή λειτουργία του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος, η περιεκτικότητα του σε σίδηρο και ψευδάργυρο τον καθιστά ιδανική τροφή για εγκύους και παιδιά, το ασβέστιο και ο φώσφορος που περιέχει βοηθούν σε σκελετικά προβλήματα, οι πλούσιες φυτικές ίνες που περιέχει τον κάνουν, μαζί με την κινόα και τη βρώμη, να είναι στην πρώτη θέση των τροφίμων που βοηθούν στον έλεγχο της κακής χοληστερίνης, της χοληστερόλης του αίματος και της παχυσαρκίας. Θεωρείται ότι βοηθά στη διατήρηση της νεότητας και με τη μεγάλη του περιεκτικότητα σε λυσίνη βοηθά στην ανάρρωση και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Η NASA έχει συμπεριλάβει  τους σπόρους του αμάρανθου στο διαιτολόγιο των αστροναυτών.

Α.Χ.

Η γύρη είναι ανθόσκονη που μαζεύουν οι μέλισσες με τα πόδια τους από τους ανθήρες των στημόνων των λουλουδιών. Είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του γόνου των μελισσών. Χωρίς γύρη η βασίλισσα σταματά να γεννά αυγά. Η διατροφική της αξία είναι ίδια με την αξία των πρωτεϊνών για τον άνθρωπο. Είναι αζωτούχος τροφή, περιέχει λεύκωμα και είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή των μελισσών, ενώ το μέλι είναι τροφή με πολλούς υδατάνθρακες και δίνει ενέργεια.

Υπολογίζεται ότι μια γερή κυψέλη καταναλώνει μέχρι και 30 κιλά γύρη το χρόνο. Το χρώμα της είναι ανάλογο με το χρώμα των λουλουδιών απ’ όπου συλλέγεται: από ιτιές και πεύκα έχει χρώμα κιτρινωπό, από οπωροφόρα χρυσοκίτρινο, από ρείκι και κάππαρη γκρίζο, από παπαρούνα μαύρο, από μολόχα άσπρο , κ.ο.κ.

Η γύρη έχει μεγάλη θρεπτική αξία για τον άνθρωπο και θεωρείται από παλιά ότι είναι η μοναδική πλήρης τροφή που γνωρίζει. Θεωρείται τονωτική των αδένων και του αναπαραγωγικού συστήματος και αφροδισιακή.

Η γύρη που μαζεύουν οι μέλισσες είναι από εντομόφιλα φυτά δηλαδή φυτά που χρειάζονται τα έντομα για την αναπαραγωγή τους, σε αντίθεση με τα ανεμόφιλα που γονιμοποιούνται με τον αέρα και είναι συχνά αλλεργιογόνα.

Λέγεται ότι η γύρη βοηθάει στη θεραπεία της λεύκης, είναι πολύ αποτελεσματική σε υπόταση, αδυναμία, δυσκοιλιότητα, νευρική υπερκόπωση, άγχος, διάρροια, και διαταραχές του μεταβολισμού. Η γύρη από ρείκι θεωρείται αποτελεσματική στις προστατίτιδες επειδή περιέχει ψευδάργυρο και βοηθητική στη αντιμετώπιση της χοληστερίνης. Είναι κατάλληλη για αθλητές που θέλουν να έχουν μεγάλες επιδόσεις.

Όσοι παρουσιάζουν αλλεργίες καλό είναι να παίρνουν τη γύρη σε κάψουλες καθώς επίσης και όσοι έχουν πρόβλημα με υπέρταση και υπερθυρεοειδισμό καλό είναι να την αποφεύγουν.

Διατηρείται σε κλειστό βάζο, πάντα στο ψυγείο.

Είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία καθώς και νουκλεϊνικό οξύ που θεωρείται παράγοντας νεότητας. Περιέχει 20% πρωτεΐνες, 15% λεκιθίνη αλλά και ένα μεταλλικό στοιχείο το βανάδιο το οποίο αναστέλλει τις εναποθέσεις της χοληστερόλης στις αρτηρίες.

α΄τονωτικό ποτό

Υλικά

• 50 gr φρέσκια γύρη
• 180 gr καλής ποιότητας μέλι
• 800 gr νερό πηγής ή φιλτραρισμένο

Ζεσταίνουμε το νερό σε γυάλινο πυρέξ ελαφρά στους 35-40 βαθμούς (μπορούμε να το βάλουμε για λίγο σε χλιαρό φούρνο για να μην κινδυνεύει να σπάσει). Προσθέτουμε τη γύρη και ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει, κατόπιν βάζουμε και το μέλι και ανακατεύουμε πάλι μέχρι να διαλυθούν τα υλικά. Το βάζουμε σε γυάλινο βάζο σκεπασμένο με μια πετσέτα και το αφήνουμε για 3-4 μέρες να υποστεί ζύμωση.

Ανακατεύουμε με ξύλινο κουτάλι πρωί και βράδυ. Γενικά αποφεύγουμε να έρθει σε επαφή με μεταλλικά αντικείμενα. Κατόπιν κλείνουμε το βάζο και το αποθηκεύουμε στο ψυγείο. Πίνουμε ένα κρασοπότηρο την ημέρα σε χρονική απόσταση από τα γεύματα.

β΄πρωινό ενεργειακό ρόφημα

• 1 ποτήρι γάλα αμυγδάλου
• 1 μπανάνα
• 1 κουταλιά γύρη

Τα χτυπάμε όλα μαζί στο μίξερ.

Άννα Κανέλλου

• Δείτε ακόμα ενεργειακές κρέμες με γύρη.
• Μάσκα  (και όχι μόνο)για το πρόσωπο με γύρη και αβοκάντο.

Aγοράστε το βιβλίο  ΟΝLINE

Τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύ κουβέντα για τη βρώμη και το πίτουρο της βρώμης, το “φλούδι” με λίγα λόγια που περιβάλει τον καρπό.

Βοτανική ταξινόμιση

Η βρώμη ανήκει στη φυλή Aveneae και ειδικότερα στο γένος Αvena. Aπ’ όλα τα είδη, σήμερα, καλλιεργείται κυρίως το Αvena Sativa και το Avena Byzantina (κόκκινη ή Βυζαντινή βρώμη).

Προέλευση και εξέλιξη

Η ήμερη βρώσιμη βρώμη A. Sativa, κατά τον Coffman 1946, προέρχεται από φυσική μετάλλαξη της Α. Byzantina.

Η περιοχή προέλευσης της  βρώμης εντοπίζεται στη Μ. Ασία (Malzew, 1930) απ’ όπου εξαπλώθηκε προς τη Δύση και στις Δυτικές παρυφές της Ευρώπης γύρω στο 1500 π.Χ. Σπόροι της Α.Sativa έχουν βρεθεί σε λιμναίους οικισμούς της Κ. Ευρώπης και διάφορα είδη βρώμης στη Ν. Αγγλία, που χρονολογούνται από την εποχή του σιδήρου. Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς (Θεόφραστος, Διοσκουρίδης, Γαληνός, Βεργίλιος, Πλίνιος, κ.ά.) ασχολήθηκαν με τη βρώμη σαν φαρμακευτικό φυτό και από βοτανικό ενδιαφέρον.

Οι μαρτυρίες του Πλίνιου δείχνουν oτι η καλλιέργεια της βρώμης για ανθρώπινη διατροφή, πρέπει να ξεκίνησε από Γερμανικές φυλές λίγο πριν τον α’  αιώνα μ.Χ. Γύρω στην ίδια εποχή φαίνεται να εξαπλώθηκε η καλλιέργεια στις περιοχές της λεκάνης της Μεσογείου και στην Αφρική (Αιθιοπία). Η καλλιέργεια της βρώμης ξεκίνησε στην Αγγλία λίγο πριν τον 7 αιώνα μ.Χ., ενώ υπάρχουν μαρτυρίες ότι την ίδια περίπου περίοδο καλλιεργείται στη Ρωσσία και την Κίνα. Στις ανατολικές Πολιτείες των Η.Π.Α. καλλιεργήθηκε  από τους Ευρωπαίους κατοίκους, στο τέλος δε του 16 ου αιώνα και περίπου την ίδια εποχή και από τους Καναδούς. Η καλλιέργεια έφθασε προς τα δυτικά της Αμερικής και επεκτάθηκε στη ζώνη του αραβοσίτου μέχρι το 1850.

Χημική σύσταση του καρπού της βρώμης, με και χωρίς περιβλήματα (κατά Brownlee και Gunderson, 1938).

                                        Υγρασία   Πρωτεΐνες   Λίπη    Υδατάνθρακες   Ιν. ουσίες   Τέφρα

Με περιβλήματα             10,1            12,2              4,3                57,8                   12,1               3,5

Χωρίς περιβλήματα       8,7            16,0               5,6                66,7                    1,2                1,9

Τα περιβλήματα αποτελούνται κατά 31% περίπου από ινώδεις ουσίες και αποτελούν το 20-35 % του βάρους του σπόρου.

Οι πρωτεΐνες αποτελούν το 85% των αζωτούχων ουσιών του καρπού και έχουν χαμηλά ποσοστά μεθειονίνης, τρυπτοφάνης και ιστιδίνης. Αντίθετα η περιεκτικότητα σε λυσίνη είναι μεγαλύτερη από άλλα δημητριακά (3,3-3,6 %). Οι πρωτεΐνες δεν σχηματίζουν γλουτένη και έτσι το αλεύρι δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην αρτοποιία αυτούσιο.

Τα λίπη βρίσκονται κυρίως στο έμβρυο και στο ενδοσπέρμιο σε υψηλότερα ποσοστά από άλλα δημητριακά και αποτελούνται κυρίως από παλμιτικό, α- και β-λινολεϊκό και ελαϊκό οξύ.

Οι υδατάνθρακες με κύριο συστατικό το άμυλο, είναι το κύριο συστατικό του εμβρύου, ενώ σε χαμηλά ποσοστά βίσκονται τα ζάκχαρα. Άλλοι υδατάνθρακες, όπως οι πεντοζάνες, βρίσκονται στα περικάρπια, απ’ όπου παράγονται βιομηχανικά ουσίες όπως φουρφουράλη, αραβάνη, ξυλάνη και κυρίως αντισηπτικά.

Οι ινώδεις ουσίες είναι κυρίως λιγνίνη, κυτταρίνη και ημικυτταρίνες.

Η τέφρα αποτελείται κυρίως από : φώσφορο: 0,34-0,43 %, κάλιο:0,40-0,57 %, θείο: ο,19 %, μαγνήσιο: 0,16-0,18 %, ασβέστιο: 0,043-0,12 %  και από ιχνοστοιχεία: σίδηρος: 0,0051-0,0080 % και μαγγάνιο: 0,0030-0,0096

Η περιεκτικότητα σε βιταμίνες mg/100 gr νωπού καρπού (από Western και Graham 1961) είναι: θειαμίνη:  0,35-0,93, ριβολαβίνη:  0,13-0,16, πυριδοξίνη: 0,18-0,25, Β12: 0,0003, βιοτίνη:  0,02, νιασίνη:  0,89-1,53, χολίνη:  94-114, παντοθενικό οξύ:  0,79-1,60, φυλλικό οξύ : 0,02-0,04, τοκοφερόλες:  0,8-2,1, π-αμινοβενζοϊκό οξύ:  0,05

Ο καρπός της βρώμης υστερεί σε άμυλο και υπερτερεί σε λίπος, μέταλλα και ιχνοστοιχεία σε σχέση με τα άλλα δημητριακά.

Τρόπος επεξεργασίας 

Μετά τη συλλογή των σπόρων της βρώμης

α΄ακολουθεί μια προκαταρκτική επεξεργασία (oat milling),στη διάρκεια της οποίας οι σπόροι καθαρίζονται και απομακρύνονται άλλοι σπόροι ή ξένες ύλες

β΄στη συνέχεια οδηγούνται για ξήρανση ώστε η υγρασία να φθάσει από 11-13 βαθμούς στους 7-8.5. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να αφαιρεθούν τα λεπυρίδια, τα πίτουρα δηλαδή της βρώμης, ευκολότερα.

γ΄κατόπιν οι σπόροι μεταφέρονται σε ειδικούς κυλίνδρους και αφαιρούνται τα λεπυρίδια. Η διαδικασία είναι μηχανική και δεν χρησιμοποιούνται χημικές ή άλλες θερμικές τεχνικές.

δ΄στους αποφλοιωμένους καρπούς (groats) ακολουθεί η τυπική διαδικασία της απομάκρυνσης και αδρανοποίησης ουσιών από το  περικάρπιο, η κοκκοποίηση του καρπού της βρώμης ή η δημιουργία νιφάδων.

Ιδιότητες της βρώμης στη διατροφή.

• Περιέχει περισσότερο “καλό¨ λίπος από άλλα δημητριακά, το σύμπλεγμα των βιταμινών Β (Mickeith 2007) επίσης τονώνει το νευρικό σύστημα και δυναμώνει τα οστά.
• Προστατεύει την καρδιά και τους πνεύμονες (Wrgith 2008, Costain 2001).
• Tο πλιγούρι της βρώμης περιέχει διοξείδιο του πυριτίου, που είναι διουρητικό.
• Δημιουργώντας  μια ασπίδα προστασίας στο έντερο, δεσμεύει τα χολικά οξέα και δεν επιτρέπει την απορρόφηση τους, έτσι βελτιώνει τη λειτουργία των εντέρων και εμποδίζει την ανάπτυξη εκκολπωμάτων, αιμοροΐδων και πιθανόν να έχει – σύμφωνα με τελευταίες έρευνες- αντικαρκινική δράση.
• Με τη β-γλυκάνη που περιέχει, ενισχύει τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι στους ιούς και τα παράσιτα.
• Με τη  β-γλυκάνη επίσης ελέγχεται ο γλυκαιμικός δείκτης και περιορίζεται η έκκριση της ινσουλίνης.
• Με τις πολυφαινόλες που περιέχει, έχει αντιοξειδωτική δράση.
• Είναι αντιφλεγμονώδης και αντιαλλεργική, γι αυτόν το λόγο συστήνεται από τους γαστρεντερολόγους στην αντιμετώπιση των συπτωμάτων του στομαχικού έλκους.
• Με τις φυτικές ίνες που περιέχει και με την παρουσία της β- γλυκάνης βοηθάει στην αντιμετώπιση της χοληστερίνης .
• Δεν ανιχνεύεται γλουτένη, σαν απόδειξη δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην αρτοποιία μόνη της, παρ’ όλ’ αυτά είναι σαφώς στη κρίση του καθένα που έχει δυσανεξεία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη), το αν θα τη συμπεριλάβει στην τροφή του.
• Με τις ίνες που περιέχει, βοηθά στη καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας και τον έλεγχο του βάρους.
• Οι νιφάδες της βρώμης καθώς και το πίτουρο ή το πλιγούρι, μπορούν να καταναλωθούν ωμά, οπότε τα ωφέλιμα συστατικά της, παραμένουν σε πολύ καλή ποσότητα.

Ειδικότερα για τα λεπυρίδια (πίτουρο βρώμης).

• Τα τελευταία χρόνια με την διαπίστωση των ωφελειών των ινών στη διατροφή, έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία στο πίτουρο της βρώμης το οποίο είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, πρωτεΐνες και αντιοξειδωτικά.
• To πίτουρο της βρώμης όπως είναι φυσικό αποτελείται κυρίως από φυτικές ίνες -διαλυτές και αδιάλυτες- σε αναλογία μάλιστα σχεδόν 50/50, πράγμα που κάνει τη βρώμη το πρώτο δημητριακό σε περιεκτικότητα αδιάλυτων ινών, ισότιμη ποσότητα με τα μήλα και άλλα φρούτα και λαχανικά. Οι αδιάλυτες ίνες καθαρίζουν το έντερο παίζοντας το ρόλο της σκούπας, ενώ οι διαλυτές ίνες έχουν το χαρακτηριστικό να μπορούν να απορροφούν υγρασία στο 20πλάσιο του μεγέθους τους. Έτσι δημιουργούν την αίσθηση του κορεσμού και μειώνουν το αίσθημα της πείνας.
• Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες, έχουν την ικανότητα να διασπώνται, να ενώνονται και να παρασύρουν έξω από τον οργανισμό βλαβερές ουσίες, όπως μόρια λίπους, σάκχαρα και τοξίνες.
• Καταπραΰνουν και ελέγχουν τη δυσκοιλιότητα .
• Δεσμεύουν καρκινογόνες ουσίες και παρασύρουν τη χοληστερόλη.

Η κατανάλωσή τους πρέπει να είναι γύρω στα 2-3 κουτάλια ημερησίως, για να μην παρασυρθούν μαζί με τις επιζήμιες ουσίες και συστατικά ωφέλιμα όπως: μαγνήσιο, ασβέστιο και άλλα μέταλλα.

πηγές

• Ευρωπαϊκό συμβούλιο για τα τρόφιμα.
• Τα σιτηρά των εύκρατων κλιμάτων – Ανδρέα Καραμάνου καθ. της Γεωργίας στη Γεωπονική σχολή Αθηνών.

Α.Χ.

Παρφαί μπανάνας σε σάλτσα από κεράσια. Εναλλακτική ωμή παρασκευή

Kαλοκαιρινοί μελιτζανοκεφτέδες.

Tάρτα με πεπόνι και βούτυρο καρύδας.!

Χορτοφαγικά μπιφτέκια από μανιτάρια.

Επισκεφτήτε τη σελίδα μας στο  facebook

Φυσικό αντιβιοτικό, αντιμυκητιακό, αντιμικροβιακό, 

Δεν αντιμετωπίζεται από τον οργανισμό σαν λιπαρό αλλά μεταβολίζεται έτσι ώστε καταναλώνεται άμεσα σαν ενέργεια.

Το βούτυρο καρύδας δεν περιέχει τρανς λιπαρά αντίθετα είναι αντιοξειδωτικό, βιταμινούχο, περιέχει πρωτεΐνες , μέταλλα και αντικαθιστά με σιγουριά τις μαργαρίνες και τα βούτυρα που κυκλοφορούν.

Ιδανική τροφή για τους αθλητές , τα παιδιά αλλά και γι’ αυτούς που είναι σε δίαιτα.

Πραλίνα φουντουκιού με βούτυρο καρύδας.

Υλικά

• 250 gr βούτυρο καρύδας
• 1 φλυτζάνι κονιορτοποιημένα φουντούκια
• 10 κουταλιές της σούπας κακάο
• 5 κουτ. της σούπας στέβια ή 150 gr μέλι ή 50-100 gr σιρόπι αγάβης
• προαιρετικά ξύσμα πορτοκαλιού

Από τις πιο εύκολες και γρήγορες συνταγές.

1. Κάνουμε στο μίξερ τα φουντούκια σκόνη.
2. Προσθέτουμε το βούτυρο καρύδας, το κακάο, τη γλυκαντική μας ύλη και το ξύσμα και  χτυπάμε πολύ καλά όλα τα υλικά μέχρι να γίνουν όσο γίνεται πιο απαλή πάστα.

Διατηρείται στο ψυγείο γιατί το βούτυρο καρύδας λιώνει κάτω από τους 30 βαθμούς C περίπου.

Είναι εξαιρετικό άλοιμα  αλλά μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και σε πολλές παρασκευές  γλυκών.

Ακόμα ταιριάζει και με φρούτα όπως η μπανάνα .

Α.Χ.