Αποτυχία η διάσκεψη της Ντόχα για το κλίμα: Οι πολίτες θέλουν, οι ηγέτες δεν μπορούν |
Κυριακή, 09 Δεκεμβρίου 2012 |
Οι πολιτικοί ηγέτες διέψευσαν τις ελάχιστες προσδοκίες που είχαν απομείνει για μια, έστω αξιοπρεπή, συμφωνία στη 18η διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή, που ολοκληρώθηκε το Σάββατο. Η αποτυχία των διαπραγματεύσεων έρχεται να επιστεγάσει μια χρονιά, κατά τη διάρκεια της οποίας πολίτες πλούσιων και φτωχών κρατών βίωσαν έντονα τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.Την ίδια στιγμή, όμως, η πλειονότητα των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών επιλέγει να συνεχίσει τον αγώνα για μια παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή έως το 2015, ξεκινώντας από την επόμενη ημέρα της λήξης της διάσκεψης.«Ορισμένα ανεπτυγμένα κράτη μετέτρεψαν σε παρωδία τις διαπραγματεύσεις, αθετώντας τις δεσμεύσεις του παρελθόντος, αλλά και με την άρνηση τους να αναλάβουν νέες. Το χειρότερο είναι πως το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις προκάλεσε μια μικρή μειοψηφία κρατών, όπως η Πολωνία, η Ρωσία, ο Καναδάς και οι ΗΠΑ», δήλωσε από την Ντόχα η Σαμάνθα Σμιθ, επικεφαλής της Παγκόσμιας Πρωτοβουλίας για το Κλίμα και την Ενέργεια του WWF.«Η επιστήμη εδώ και χρόνια λέει ξεκάθαρα αυτό που η εμπειρία εκατομμυρίων ανθρώπων επιβεβαιώνει: ο αγώνας για την κλιματική αλλαγή έχει πλέον εξαιρετικά επείγοντα χαρακτήρα. Κάθε χρόνος που περνάει μετράει αρνητικά και κάθε φορά που οι κυβερνήσεις μένουν με σταυρωμένα χέρια ο κίνδυνος για όλη την ανθρωπότητα αυξάνεται.
Το στοίχημα των διαπραγματεύσεων στην Ντόχα ήταν οι πραγματικές μειώσεις των εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο, η ουσιαστική δέσμευση για την παροχή πόρων με σκοπό τον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και η δημιουργία των προϋποθέσεων για την επίτευξη μιας δίκαιης και φιλόδοξης παγκόσμιας συμφωνίας έως το 2015. Αντί αυτών, καταλήξαμε σε μια απογοητευτικά αδύναμη συμφωνία, η οποία αποκλίνει τόσο σημαντικά από τις επιταγές της επιστήμης, ώστε να εγείρονται θέματα ηθικής ευθύνης όσων την διαμόρφωσαν. Υπάρχει, όμως, ακόμα ελπίδα. Οι κοινότητες που απειλούνται άμεσα από την κλιματική αλλαγή, διεκδικούν το δικαίωμά τους στην ασφάλεια τροφίμων και νερού και πρόσβασης σε καθαρή ενέργεια, ερχόμενες αντιμέτωπες με βρώμικα έργα, όπως η καύση λιγνίτη. Για πρώτη φορά, εδώ στη Ντόχα, ο κόσμος κατέβηκε στον δρόμο για να απαιτήσει από τους παγκόσμιους ηγέτες να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων που διαμορφώνει η κλιματική αλλαγή» σημειώνει η Ταζνίμ Ίσσοπ, επικεφαλής της αντιπροσωπείας του WWF στη 18η διάσκεψη για το κλίμα. «Αυτό που θα θυμόμαστε από την Ντόχα είναι όσα έλαβαν χώρα έξω από τις αίθουσες της συνδιάσκεψης» συμπληρώνει η Ίσσοπ. «Κοινωνικά κινήματα, σωματεία εργαζομένων και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ένωσαν τις φωνές τους, διαμαρτυρόμενοι για την παντελή έλλειψη φιλοδοξίας με την οποία προσήλθαν οι κυβερνήσεις στις διαπραγματεύσεις. Από αύριο θα δουλέψουμε ακόμα πιο σκληρά ώστε να πιέσουμε τις κυβερνήσεις για άμεση δράση που θα ανταποκρίνεται στο μέγεθος της πρόκλησης της κλιματικής κρίσης. Αυτό περιλαμβάνει μια δίκαιη, φιλόδοξη και δεσμευτική συμφωνία έως το 2015». «Δυστυχώς το κλείσιμο των διαπραγματεύσεων επιβεβαίωσε τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις. Η χαμένη αυτή ευκαιρία, ωστόσο, δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίσει από τον στόχο μας, ο οποίος δεν είναι άλλος από τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την οριστική απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τη στροφή σε ένα μοντέλο ανάπτυξης χαμηλής έντασης άνθρακα», συμπληρώνει ο Μιχάλης Προδρόμου, υπεύθυνος του WWF Ελλάς για θέματα κλιματικής αλλαγής και ενέργειας. Η Ελλάδα ήταν αδικαιολόγητα απούσα από τη διάσκεψη. Παρά το γεγονός πως το WWF Ελλάς από την πρώτη εβδομάδα των διαπραγματεύσεων είχε επισημάνει την ανεπαρκή παρουσία της Ελλάδας, η πολιτική ηγεσία της χώρας μας εξακολούθησε να αγνοεί τη σημασία της συμμετοχής της στις διαπραγματεύσεις. Η τελική λίστα των συμμετεχόντων που δόθηκε στη δημοσιότητα από την γραμματεία της διάσκεψης φανερώνει πως η ελληνική κυβέρνηση δεν έλαβε το μήνυμα. Οι κλιματικές διαπραγματεύσεις θα έπρεπε να ενδιαφέρουν πολύ περισσότερο την πολιτική ηγεσία μιας χώρας που εξαρτάται τόσο πολύ από το κλίμα (γεωργία, τουρισμός). Σημειώσεις προς συντάκτες: Περισσότερες πληροφορίες: |
Για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις κλιματολογικές αλλαγές ο Aκαδημαϊκός και Συντονιστής της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, έχει πει στο άρθρο Περιβαλλοντική αφύπνιση, εδώ και τώρα! Συνέντευξη στην Πεμπτουσία του ακαδημαϊκού Χρήστου Ζερεφού 9 Σεπτεμβρίου 2011πηγή: http://www.pentapostagma.gr:
“Και ο τελευταίος κάτοικος στον πλανήτη έχει πειστεί ότι το κλίμα αλλάζει. Υπάρχει μία κλιματική αστάθεια παγκοσμίως και μία σοβαρή διαταραχή του ισοζυγίου του ύδατος, φαινόμενα που επίσης έχουν γίνει συνειδητά από όλους τους κατοίκους αυτού του πλανήτη…. Χωρίς το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο λειτουργεί και δεν αφήνει την γη να ψυχθεί προς τα έξω, η θερμοκρασία στην επιφάνεια θα ήταν περίπου -15 βαθμοί Κελσίου, ο πλανήτης θα ήταν υπερκατεψυγμένος. Το διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια ανεβάζουν την μέση παγκόσμια θερμοκρασία στους 14 βαθμούς. Όσο αυξάνονται τα αέρια, τόσο αυξάνεται και η θερμοκρασία. Η μεταβολή –όπως έχετε παρατηρήσει– δεν είναι ομαλή, είναι απότομη και μη προβλέψιμη. Επομένως, ένας έγκυρος δείκτης δεν θα ήταν η μέση θερμοκρασία, γιατί αυτό μπορεί να είναι και κάτι τυχαίο. Ένας έγκυρος δείκτης είναι η μεγάλη διαταραχή των υπογείων υδάτων σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Το πόσιμο νερό έχει γίνει πάρα πολύ σπάνιο, και δεν είναι από την υπεράντληση, το βλέπουμε αυτό και σε περιοχές όπου δεν αντλεί κανένας νερό, στο Σινά, στο Μπαγκλαντές, σε ερήμους, παντού. Το ισοζύγιο του ύδατος λοιπόν, για μένα, είναι ο ασφαλέστερος δείκτης.
Ένας άλλος ασφαλής δείκτης είναι το ότι μέσα σε 30 χρόνια έχουν γίνει τόσες μεταβολές στην κρυόσφαιρα, στις παγωμένες περιοχές του πλανήτη, όσες δεν έχουν γίνει ποτέ στην ιστορία του πλανήτη. Με 300 συναδέλφους μου απ’ όλη την Ευρώπη πρόσφατα κάναμε μία μελέτη σχετικά με το κλίμα της Μεσογείου, και παρατηρήσαμε ότι τα τελευταία 20 χρόνια έχουμε λειψυδρία, μείωση των βροχοπτώσεων και αύξηση της θερμοκρασίας τόση όση δεν υπήρχε στα τελευταία 500 χρόνια. Επίσης παρατηρήθηκε παγκοσμίως ότι το επίπεδο του διοξειδίου του άνθρακα έχει αυξηθεί κατά περίπου 60% απ’ όσο ήταν πριν από 1.000 χρόνια. Είναι οι υψηλότερες τιμές που είχε ποτέ το διοξείδιο του άνθρακα τα τελευταία 15.000-20.000 χρόνια. Είναι μία πολύ ανώμαλη περίοδος τα 20 χρόνια που μας πέρασαν. Να το πάρουμε με αριθμούς, για να το δείτε καλύτερα. Ήμαστε στις 200 μονάδες διοξειδίου πριν από 20.000 χρόνια, πάλι στις 200 πριν από 1.000 χρόνια, πριν από 100 χρόνια ήμαστε στις 240, και τα τελευταία 20 χρόνια φτάσαμε στις 380 μονάδες. Οι μονάδες είναι αριθμός μορίων διοξειδίου του άνθρακα σε 1 εκατομμύριο μόρια αέρα στον ίδιο όγκο.”
Στην προσπάθεια να αντιμετωπισθεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τα επακόλουθά του, έχουν ειπωθεί πολλές θεωρίες και έχουν γίνει διάφορα πειράματα και μελέτες.
Η Γεωμηχανική είναι ένας τομέας που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια και ασχολείται με τη μελέτη, την αντιμετώπιση και τον έλεγχο γεωλογικών φαινομένων, κλιματολογικών και καιρικών συνθηκών. Στα πλαίσια των γεωμηχανικών εφαρμογών, ο John Martin μέλος της Aμερικάνικης εταιρείας Planktos το 1980 ισχυρίστηκε πως “με μισό βυτιοφόρο σιδήρου” θα μπορούσε να ρίξει τη θερμοκρασία στον πλανήτη και να φθάσει στο σημείο να προκαλέσει νέα εποχή παγετώνων. Με αυτό το σκεπτικό είχαν οργανωθεί πειράματα και μελέτες στα ανοιχτά των νησιών Γκαλαμπάγκος, που ευτυχώς μετά από το θόρυβο που δημιουργήθηκε, ακυρώθηκαν.
Νέες προσπάθειες όμως, με την ίδια λογική άρχισαν πάλι να οργανώνονται.Τα προγράμματα αυτά και οι μελέτες, από την Αμερικάνικη εταιρεία Planktos , προβλέπουν τη ρίψη εκατοντάδων τόνων σκόνης σιδήρου στον ωκεανό. Το σκεπτικό είναι το εξής: εφόσον το φυτοπλανκτόν θεωρείται ότι απορροφά CO2 (βασικός παράγοντας στο φαινόμενο του θερμοκηπίου) ο σκοπός τους είναι να το υπεραναπτύξουν. Ο σίδηρος βοηθά στην ανάπτυξη του επιφανειακού φυτοπλανκτόν έτσι προωθούν τη ρίψη σιδήρου στον ωκεανό.
Παρ’ όλα αυτά δεν έχει γίνει γνωστή οποιαδήποτε ανακοίνωση οριστικής εφαρμογής ανάλογου σχεδίου.
Σε συζήτηση που έγινε, για το αν τα φύκια μπορούν να σώσουν το κλίμα ο καθ. Χρήστος Ζερεφός τάχθηκε ενάντια σε τέτοιου είδους γεωμηχανικών εφαρμογών, τονίζοντας ότι η υπερβολική ανάπτυξη του επιφανειακού φυτοπλανκτόν ενέχει κινδύνους προβλέψιμους αλλά και μη για τους θαλάσσιους οργανισμούς και την ισορροπία του οικοσυστήματος. Στην ίδια συζήτηση, τοποθετήθηκε και ο υπεύθυνος ενεργειακών θεμάτων της Green Peace, Tάκης Γρηγορίου, ο οποίος αναφέρθηκε στο κίνδυνο ασφυξίας της θαλάσσιας ζωής από την υπερβολική παρουσία των φυκιών.
Σε έκθεση της Unesko αναφέρεται ότι :«Η Μεγάλης κλίμακας γονιμοποίηση θα μπορούσε να έχει ανεπιθύμητες (και δύσκολο να προβλέψει κανείς) επιδράσεις όχι μόνο τοπικά, π.χ. τον κίνδυνο τοξικών φυκιών, αλλά και μακροπρόθεσμα.
Οι αναλύσεις των επιπτώσεων πρέπει να περιλαμβάνουν τη δυνατότητα των εν λόγω επιπτώσεων “μακρινού πεδίου” για τη βιολογική παραγωγικότητα, κάτω από την επιφάνεια των επιπέδων οξυγόνου, την παραγωγή βιοαερίου και τον ωκεάνιο οξυνισμό.»
Σε απάντηση στο ερώτημα “τι μπορεί να βελτιώσει τις σημερινές κλιματολογικές συνθήκες και κατ’ επέκταση τι μπορεί να αποτρέψει τις προβλέψεις γι’ αυτές”η απάντηση του καθ. Χρήστου Ζοφερού ήταν: η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και ο προσανατολισμός σε φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας.
Άλλες γεωμηχανικές εφαρμογές με ανάλογες αντιδράσεις που έχουν αναφερθεί είναι: α’ ο ψεκασμός με διάφορα στοιχεία για τη σκίαση και τη προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία β’ η τοποθέτηση τεχνιτών “δένδρων” για σκίαση και αντανάκλαση γ’ η ενεργοποίηση και χρήση της ηφαιστειακής σκόνης για τους ίδιους λόγους.
Η ζωή του πλανήτη έχει περάσει από διάφορες φάσεις. Το πιο πιθανό είναι- απ’ όσα έχουν αποδειχθεί- ότι ο ίδιος θα καταφέρει να επιβιώσει και σε βάθος χρόνου να επαναφέρει σε ισορροπία τις όποιες βλάβες μπορούμε να προκαλέσουμε, η ανθρώπινη ζωή όμως καθώς και όλου του φυτικού και ζωικού βασιλείου που εξελικτικά έφθασε στη σημερινή μορφή του, κρέμεται σε μια κλωστή μια και οι ισορροπίες όσο δυνατές κι αν φαίνονται άλλο τόσο ευαίσθητες και ευκολοδιάσπαστες αποδεικνύονται.
Η ενημέρωση, η αναμετάδωση πληροφοριών και η θέσεις απέναντι σε ότι συμβαίνει ή σε ότι προγραμματίζεται είναι υποχρέωση όλων μας απέναντι στους εαυτούς μας, το μέλλον των παιδιών μας και των συγκατοίκων μας πάνω στη γη.
πληροφορίες για την επιτροπή μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής δημοσιεύονται στο δικτυακό τόπο www.bankofgreece.gr
Α.Χ.
]]>