Kαυκαλίδα ή καυκαλήθρα ή αγριοκουτσουνάδα (Κρήτη) ή μοσχολάχανο ή μοσχοπιδιά (Κάσος).

Το άγριο αυτό μυρωδικό οι γεωπόνοι το κατατάσσουν στα ζιζάνια. Φύεται σε ακαλλιέργητες περιοχές και θα το βρούμε από τα τέλη του Χειμώνα μέχρι το τέλος του Καλοκαιριού.

Γνωστή από τα γραπτά του Θεόφραστου που την αναφέρει σαν καυκαλίς.

Η καυκαλίδα είναι πώα, μονοετής, και φθάνει όταν είναι ανθισμένη τα 50 cm. Το φυτό μοιάζει ιδιαίτερα με το μαϊντανό με χαρακτηριστική διαφορά το πλούσιο κοντό χνούδι σε όλη του την επιφάνεια.

Ανθίζει την Άνοιξη δημιουργώντας μικρές ομπρέλες (σκιάδια) από λευκά άνθη. Οι καρποί της είναι μικρές κυκλικές και τριχωτές κάψες που περιέχουν τους μικροσκοπικούς σπόρους.

Η σπορά και η καλλιέργειά τους είναι εύκολη κι έτσι μπορούμε να μαζέψουμε ώριμους καρπούς και να τους σπείρουμε στις αρχές του Φθινοπώρου.

Περιέχουν ικανοποιητικές ποσότητες ασβεστίου και καλλίου και λέγεται ότι ωφελούν το νευρικό σύστημα και τη καλή διάθεση.

Μαγειρική

Οι καυκαλίδες είναι από τα πιο δημοφιλή αρωματικά άγρια χόρτα. Τρώγονται ωμές σε σαλάτες, βραστές, τσιγαριαστές μαζί με άλλα χόρτα (ζοχούς, λάπαθα, σπανάκι, κ.λ.π.), σε πίτες, τάρτες, καλτσούνια, κ.ά. παρασκευάσματα.

Α.Χ.

Από τις αρχές του Χειμώνα μέχρι το τέλος της Άνοιξης, η φύση μας προσφέρει απλόχερα μεγάλη ποικιλία από άγρια χόρτα. Ιδανικά για πίτες, βραστές και ωμές σαλάτες, τσιγαριαστά, φρικασέ.

Οι ζοχοί ή τζοχοί ή σφογκοί είναι από τα πιο γνωστά άγρια χόρτα και τους βρίσκουμε εύκολα σε μέρη που κρατάνε υγρασία, σε καλλιεργημένα ή μη εδάφη.

Είναι γνωστοί από τον Θεόφραστο με το όνομα σόγχοι.

Περιγραφή

Οι ζοχοί συναντώνται στην Ευρώπη, Ασία και Αμερική.

Ανήκουν στην οικογένεια των Αστεροειδών-Asteraceae, την ίδια οικογένεια που ανήκει και το γνωστό γαϊδουράγκαθο.

Ποώδες φυτό, μονοετές, διετές ή πολυετές, με ρίζα βαθιά μονή ή διακλαδισμένη. Το νεαρό φυτό  αναπτύσσεται σε ροζέτα στο έδαφος και όσο μεγαλώνει επάνω σε κορμό.Ψηλώνει μέχρι 1 μέτρο.

Τα φύλλα του στη βάση τους αγκαλιάζουν τον κορμό, είναι πράσινα με κοκκινωπές αποχρώσεις, πριονωτά και περιέχουν γαλακτώδη χυμό.  Οι ανθοί του είναι κίτρινοι, σχηματίζουν ταξιανθίες και μπορεί να δημιουργηθούν όταν το φυτό είναι ακόμα κοντά στο έδαφος ή στην κορυφή του βλαστού που μπορεί να έχει αναπτύξει. Οι σπόροι είναι τριχωτοί και έχουν πτητικά όργανα για τη διασπορά.

Συστατικά

Οι ζοχοί είναι πλούσιοι σε κάλιο, σίδηρο και ασβέστιο αλλά περιέχουν και μικρές ποσότητες από βιταμίνη C, φώσφορο, ριβοφλαβίνη και νιασίνη.

Α.Χ.