Για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις κλιματολογικές αλλαγές ο Aκαδημαϊκός και Συντονιστής της Επιτροπής Μελέτης Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, έχει πει στο άρθρο Περιβαλλοντική αφύπνιση, εδώ και τώρα! Συνέντευξη στην Πεμπτουσία του ακαδημαϊκού Χρήστου Ζερεφού 9 Σεπτεμβρίου 2011πηγή: http://www.pentapostagma.gr:
“Και ο τελευταίος κάτοικος στον πλανήτη έχει πειστεί ότι το κλίμα αλλάζει. Υπάρχει μία κλιματική αστάθεια παγκοσμίως και μία σοβαρή διαταραχή του ισοζυγίου του ύδατος, φαινόμενα που επίσης έχουν γίνει συνειδητά από όλους τους κατοίκους αυτού του πλανήτη…. Χωρίς το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο λειτουργεί και δεν αφήνει την γη να ψυχθεί προς τα έξω, η θερμοκρασία στην επιφάνεια θα ήταν περίπου -15 βαθμοί Κελσίου, ο πλανήτης θα ήταν υπερκατεψυγμένος. Το διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια ανεβάζουν την μέση παγκόσμια θερμοκρασία στους 14 βαθμούς. Όσο αυξάνονται τα αέρια, τόσο αυξάνεται και η θερμοκρασία. Η μεταβολή –όπως έχετε παρατηρήσει– δεν είναι ομαλή, είναι απότομη και μη προβλέψιμη. Επομένως, ένας έγκυρος δείκτης δεν θα ήταν η μέση θερμοκρασία, γιατί αυτό μπορεί να είναι και κάτι τυχαίο. Ένας έγκυρος δείκτης είναι η μεγάλη διαταραχή των υπογείων υδάτων σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Το πόσιμο νερό έχει γίνει πάρα πολύ σπάνιο, και δεν είναι από την υπεράντληση, το βλέπουμε αυτό και σε περιοχές όπου δεν αντλεί κανένας νερό, στο Σινά, στο Μπαγκλαντές, σε ερήμους, παντού. Το ισοζύγιο του ύδατος λοιπόν, για μένα, είναι ο ασφαλέστερος δείκτης.
Ένας άλλος ασφαλής δείκτης είναι το ότι μέσα σε 30 χρόνια έχουν γίνει τόσες μεταβολές στην κρυόσφαιρα, στις παγωμένες περιοχές του πλανήτη, όσες δεν έχουν γίνει ποτέ στην ιστορία του πλανήτη. Με 300 συναδέλφους μου απ’ όλη την Ευρώπη πρόσφατα κάναμε μία μελέτη σχετικά με το κλίμα της Μεσογείου, και παρατηρήσαμε ότι τα τελευταία 20 χρόνια έχουμε λειψυδρία, μείωση των βροχοπτώσεων και αύξηση της θερμοκρασίας τόση όση δεν υπήρχε στα τελευταία 500 χρόνια. Επίσης παρατηρήθηκε παγκοσμίως ότι το επίπεδο του διοξειδίου του άνθρακα έχει αυξηθεί κατά περίπου 60% απ’ όσο ήταν πριν από 1.000 χρόνια. Είναι οι υψηλότερες τιμές που είχε ποτέ το διοξείδιο του άνθρακα τα τελευταία 15.000-20.000 χρόνια. Είναι μία πολύ ανώμαλη περίοδος τα 20 χρόνια που μας πέρασαν. Να το πάρουμε με αριθμούς, για να το δείτε καλύτερα. Ήμαστε στις 200 μονάδες διοξειδίου πριν από 20.000 χρόνια, πάλι στις 200 πριν από 1.000 χρόνια, πριν από 100 χρόνια ήμαστε στις 240, και τα τελευταία 20 χρόνια φτάσαμε στις 380 μονάδες. Οι μονάδες είναι αριθμός μορίων διοξειδίου του άνθρακα σε 1 εκατομμύριο μόρια αέρα στον ίδιο όγκο.”
Στην προσπάθεια να αντιμετωπισθεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τα επακόλουθά του, έχουν ειπωθεί πολλές θεωρίες και έχουν γίνει διάφορα πειράματα και μελέτες.
Η Γεωμηχανική είναι ένας τομέας που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια και ασχολείται με τη μελέτη, την αντιμετώπιση και τον έλεγχο γεωλογικών φαινομένων, κλιματολογικών και καιρικών συνθηκών. Στα πλαίσια των γεωμηχανικών εφαρμογών, ο John Martin μέλος της Aμερικάνικης εταιρείας Planktos το 1980 ισχυρίστηκε πως “με μισό βυτιοφόρο σιδήρου” θα μπορούσε να ρίξει τη θερμοκρασία στον πλανήτη και να φθάσει στο σημείο να προκαλέσει νέα εποχή παγετώνων. Με αυτό το σκεπτικό είχαν οργανωθεί πειράματα και μελέτες στα ανοιχτά των νησιών Γκαλαμπάγκος, που ευτυχώς μετά από το θόρυβο που δημιουργήθηκε, ακυρώθηκαν.
Νέες προσπάθειες όμως, με την ίδια λογική άρχισαν πάλι να οργανώνονται.Τα προγράμματα αυτά και οι μελέτες, από την Αμερικάνικη εταιρεία Planktos , προβλέπουν τη ρίψη εκατοντάδων τόνων σκόνης σιδήρου στον ωκεανό. Το σκεπτικό είναι το εξής: εφόσον το φυτοπλανκτόν θεωρείται ότι απορροφά CO2 (βασικός παράγοντας στο φαινόμενο του θερμοκηπίου) ο σκοπός τους είναι να το υπεραναπτύξουν. Ο σίδηρος βοηθά στην ανάπτυξη του επιφανειακού φυτοπλανκτόν έτσι προωθούν τη ρίψη σιδήρου στον ωκεανό.
Παρ’ όλα αυτά δεν έχει γίνει γνωστή οποιαδήποτε ανακοίνωση οριστικής εφαρμογής ανάλογου σχεδίου.
Σε συζήτηση που έγινε, για το αν τα φύκια μπορούν να σώσουν το κλίμα ο καθ. Χρήστος Ζερεφός τάχθηκε ενάντια σε τέτοιου είδους γεωμηχανικών εφαρμογών, τονίζοντας ότι η υπερβολική ανάπτυξη του επιφανειακού φυτοπλανκτόν ενέχει κινδύνους προβλέψιμους αλλά και μη για τους θαλάσσιους οργανισμούς και την ισορροπία του οικοσυστήματος. Στην ίδια συζήτηση, τοποθετήθηκε και ο υπεύθυνος ενεργειακών θεμάτων της Green Peace, Tάκης Γρηγορίου, ο οποίος αναφέρθηκε στο κίνδυνο ασφυξίας της θαλάσσιας ζωής από την υπερβολική παρουσία των φυκιών.
Σε έκθεση της Unesko αναφέρεται ότι :«Η Μεγάλης κλίμακας γονιμοποίηση θα μπορούσε να έχει ανεπιθύμητες (και δύσκολο να προβλέψει κανείς) επιδράσεις όχι μόνο τοπικά, π.χ. τον κίνδυνο τοξικών φυκιών, αλλά και μακροπρόθεσμα.
Οι αναλύσεις των επιπτώσεων πρέπει να περιλαμβάνουν τη δυνατότητα των εν λόγω επιπτώσεων “μακρινού πεδίου” για τη βιολογική παραγωγικότητα, κάτω από την επιφάνεια των επιπέδων οξυγόνου, την παραγωγή βιοαερίου και τον ωκεάνιο οξυνισμό.»
Σε απάντηση στο ερώτημα “τι μπορεί να βελτιώσει τις σημερινές κλιματολογικές συνθήκες και κατ’ επέκταση τι μπορεί να αποτρέψει τις προβλέψεις γι’ αυτές”η απάντηση του καθ. Χρήστου Ζοφερού ήταν: η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και ο προσανατολισμός σε φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας.
Άλλες γεωμηχανικές εφαρμογές με ανάλογες αντιδράσεις που έχουν αναφερθεί είναι: α’ ο ψεκασμός με διάφορα στοιχεία για τη σκίαση και τη προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία β’ η τοποθέτηση τεχνιτών “δένδρων” για σκίαση και αντανάκλαση γ’ η ενεργοποίηση και χρήση της ηφαιστειακής σκόνης για τους ίδιους λόγους.
Η ζωή του πλανήτη έχει περάσει από διάφορες φάσεις. Το πιο πιθανό είναι- απ’ όσα έχουν αποδειχθεί- ότι ο ίδιος θα καταφέρει να επιβιώσει και σε βάθος χρόνου να επαναφέρει σε ισορροπία τις όποιες βλάβες μπορούμε να προκαλέσουμε, η ανθρώπινη ζωή όμως καθώς και όλου του φυτικού και ζωικού βασιλείου που εξελικτικά έφθασε στη σημερινή μορφή του, κρέμεται σε μια κλωστή μια και οι ισορροπίες όσο δυνατές κι αν φαίνονται άλλο τόσο ευαίσθητες και ευκολοδιάσπαστες αποδεικνύονται.
Η ενημέρωση, η αναμετάδωση πληροφοριών και η θέσεις απέναντι σε ότι συμβαίνει ή σε ότι προγραμματίζεται είναι υποχρέωση όλων μας απέναντι στους εαυτούς μας, το μέλλον των παιδιών μας και των συγκατοίκων μας πάνω στη γη.
πληροφορίες για την επιτροπή μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής δημοσιεύονται στο δικτυακό τόπο www.bankofgreece.gr
Α.Χ.