Πολλές εκατοντάδες μίλια μακριά από την κοσμοπολίτικη Νέα Υόρκη στις ανατολικές αρχές των ΗΠΑ και μακριά από την Silicon Valey σε μια φάρμα (με το περίεργο όνομα Factor e Farm) σε κάποια αγροτική μεριά του Μισούρι μια ομάδα ανθρώπων αντί να υποκύψει στην καθημερινή ραστώνη της Αμερικανικής υπαίθρου και αντί να διοχετεύσει την ενέργεια της σε κάποια από τις συνηθισμένες ενασχολήσεις ενός μέσου Αμερικάνου αρχίζει ένα φιλόδοξο σχέδιο. Πρωτοπόροι ή ονειροπόλοι, ορισμένες φορές η γραμμή που διαχωρίζει αυτούς τους δύο χαρακτηρισμούς είναι ασαφής και ορισμένες φορές δεν υπάρχει καν.
Εδώ και λίγο καιρό έχω πετύχει ένα αρκετά ενδιαφέρον (κατά την γνώμη μου) project που έχει σαν σκοπό την δημιουργία μιας σειράς εργαλείων που θα συνέβαλλαν στην δημιουργία μιας Ανοιχτού Κώδικα Φάρμας. To Open Source Ecology έχει σαν στόχο την δημιουργία ενός σετ εργαλείων που ονομάζει Global Village Constuction Set. Ομολογώ ότι το όλο project φαίνεται ότι έχει αρκετά φιλόδοξες επιδιώξεις ωστόσο έχει και πολύ μεγάλη δυναμική. Δεν ξέρω αν ποτέ θα καταφέρουν να ολοκληρώσουν της επιδιώξεις τους ωστόσο φαίνεται ότι έχουν πολλά να δώσουν ακόμη και ίσως καταφέρουν αρκετά.
Τα διάφορα εργαλεία που απαρτίζουν το GVCS θα πρέπει να τηρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Ανοιχτός Κώδικας: Όλα τα εργαλεία και οι τρισδιάστατες απεικονίσεις τους είναι ελεύθερα προσβάσιμα στις ιστοσελίδες του OSE με οδηγίες κατασκευής και χρήσης ενώ και τα οικονομικά στοιχεία του project δημοσιεύονται αναλυτικά στο διαδίκτυο ειδικά η συνεργασία σε τεχνικό ή άλλο επίπεδο είναι ευπρόσδεκτη. Να τονίσω ότι από το λίγο που είδα το πως λειτουργεί το Open Source Ecology δίνει την εντύπωση μιας πολύ φιλόξενης κοινότητας που δεν διστάζει να αναγνωρίσει και τις άλλες απόψεις πάνω σε ένα project.
Χαμηλό κόστος: Τα εργαλεία που μέχρι στιγμής έχουν αναπτύξει έχουν κατά μέσω όρο 8 φορές λιγότερο κόστος από αντίστοιχα εμπορικά εργαλεία συνυπολογίζοντας εργατικό κόστος 15 δολαρίων ανά εργατοώρα.
Τμηματικός σχεδιασμός: Μηχανές, στοιχεία των εργαλείων κτλ είναι σχεδιασμένα ώστε να μπορούν να αλλάξουν εύκολα κάποια να λειτουργήσουν μόνα τους ή σε συνδυασμό με άλλα
Επισκευαζόμενα από το χρήστη: Όλα τα εργαλεία είναι σχεδιασμένα με τέτοιο τρόπο ώστε ο χρήστης να μπορεί να τα αποσυναρμολογήσει για να τα συντηρήσει, να τα επισκευάσει και να τα συντηρήσει χωρίς την ανάγκη χρήσης εξουσιοδοτημένου τεχνικού.
Κάντε το μόνοι σας: Ο χρήστης μπορεί να φτιάξει τα εργαλεία μόνος του ακολουθώντας τις οδηγίες ή ακόμη και να παρέμβει στα σχέδια ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες του.
Κατασκευή Κλειστού Βρόγχου: Ο στόχος (όταν ολοκληρωθεί) είναι χρησιμοποιώντας κανείς τα παρεχόμενα από το GVCS εργαλεία να είναι σε θέσει να φτιάξει το δικό του set εργαλείων χωρίς να χρειάζεται εξωτερικούς πόρους (φανταστείτε το σαν ένα self replicating μηχάνημα όπως το RepRap).
Υψηλή απόδοση: Η απόδοση των εργαλείων θα πρέπει να είναι ανάλογη των εμπορικών προκειμένου το GVCS να είναι βιώσιμο, και για ορισμένα από αυτά τα εργαλεία οι επιδόσεις τους ξεπερνάνε κατά πολύ εμπορικές υλοποιήσεις.
Ευέλικτη κατασκευή: Η ευέλικτη κατασκευή με εργαλεία γενικής χρήσης μπορεί σε μικρές κλίμακες παραγωγής μπορεί να είναι μια βιώσιμη εναλλακτική συγκριτικά με την συγκεντρωτική παραγωγή μεγάλης κλίμακας.
Διανεμητικά Οικονομικά: Η δημιουργία επιχειρήσεων γύρω από το GVCS ενθαρρύνεται, και θεωρείται φυσική.
Βιομηχανική απόδοση: Προκειμένου το GVCS γίνει βιώσιμο θα πρέπει η απόδοση της πλατφόρμας GVCS να είναι ανάλογη του βιομηχανικών αντίστοιχων
Τα περισσότερα από τα συστήματα που αναπτύσσονται στα πλαίσια του GVCS έχουν ανταλλακτικά που βασίζονται σε εμπορικές κατασκευές. Ο στόχος είναι σταδιακά όλο και περισσότερα τμήματα των κατασκευών αυτών να αντικαθίσταται με ανοχτού κώδικα λύσεις και σχέδια.
Τι έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής:
Power Cube: Είναι μια μονάδα παροχής ισχύος που υλοποιείται σε από μια μηχανή εσωτερικής καύσης και μια υδραυλική αντλία (για την παροχή ενέργειας και σε άλλες συσκευές) χρησιμοποιείται από το LifeTrac και το MicroTrac ως μονάδα παροχής ισχύος. Στην παρούσα φάση όπως πολλά από τα σχέδια του GVCS το Power Cube απαρτίζεται από εμπορικά προϊόντα όπως η μηχανή εσωτερικής καύσης και η υδραυλική αντλία και ουσιαστικά μόνο το πλαίσιο είναι σχέδιο του GVCS.
Drill Press: Είναι μια πρέσα για την δημιουργία τρυπών διαμέτρου μιας ίντσας τουλάχιστον σε φύλλα μετάλλου χωρίς να χρειάζεται χρήση τρυπανιού. Χρησιμοποιείται για να αυξηθεί η ταχύτητα παραγωγής.
Compressed Earth Brick Press (γνωστό και ως The Liberator): Είναι από τα πλέον ολοκληρωμένα συστήματα που έχουν αναπτυχθεί στα πλαίσια του GVCS, ουσιαστικά είναι μια πρέσα παραγωγής τούβλων από χώμα. Το εν λόγω σύστημα έχει την θεωρητική ικανότητα παραγωγής 16 τούβλων το λεπτό (αν καταφέρετε να το τροφοδοτείτε με χώμα τόσο γρήγορα) παράγοντας τούβλα με αντοχή 700-1000 psi. Η απόδοση του είναι πολύ μεγαλύτερη από τα περισσότερα αντίστοιχα εμπορικά μηχανήματα που πωλούνται σε πολλαπλάσιες τιμές. Στο μέλλον στο Liberator θα ενσωματωθεί ένα σύστημα ελέγχου που θα έχει βάσει το Arduino με στόχο την μεγαλύτερη αυτοματοποίηση της λειτουργίας του. Παράλληλα, θα αρχίσει και η κατασκευή του ως προϊόντος που θα μπορεί να αγοράσει κανείς για την χρηματοδότηση του project.
Σε πολλά μέρη του κόσμου τα τούβλα από τοπικό χώμα χρησιμοποιούνται για την κατασκευή κτιρίων, δαπέδων, ακόμη και πεζοδρόμων ενώ και στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται (από όσο έχω δει με χειροκίνητες πρέσσες) σε παραδοσιακά κτίσματα στην ηπειρωτική και νησιωτική χώρα.
LifeTrac: Και φυσικά τι θα ήταν μια φάρμα χωρίς το δικό της τρακτέρ. Σίγουρα δεν πρόκειται για τα πλέον άνετα και διαστημικά τρακτέρ που μπορεί κανείς να συναντήσει σε μια σύγχρονη αγροτική μονάδα. Ο σπαρτιατικός σχεδιασμός του έχει σαν στόχο την δημιουργία ενός οχήματος υψηλής απόδοσης, που θα αντέχει στο χρόνο, όπως και το Liberator το LifeTrac θα αρχίσει σύντομα να παράγεται ώστε να χρηματοδοτήσει το project.
Σίγουρα, με μια πρώτη ματιά δεν παρέχει τις ανέσεις που παρέχει ένα σύχρονο τρακτέρ ούτε καν από τα στοιχεία της φύσης. Όμως από την άλλη το συγκριτικά χαμηλό κόστος του και η δυνατότητα παραγωγής και συντήρησης σε τοπικό επίπεδο ίσως το κάνει μια βιώσιμη λύση για κάποιους αγρότες.
MicroTrac: Είναι το μικρό αδελφάκι του LifeTrac, ένα μικρό τρακτέρ που ταιριάζει για μικρότερες αγροτικές μονάδες αλλά και για εργασίες που το LifeTrac δεν είναι απαραίτητο. Ουσιαστικά πρόκειται για μια μικρή έκδοση του LifeTrac με την δυνατότητα να παίρνει μια σειρά από εργαλεία που χρησιμοποιεί και το LifeTrac.
Soil Pulverizer: Είναι ένα πρόσθετο για το LifeTrac που έχει σαν στόχο να μετατρέπει το έδαφος σε χώμα ώστε να χρησιμοποιηθεί από το Liberator.
Στα άμεσα σχέδια τους είναι και η δημιουργία του ακόλουθου:
CNC Torch Table : Πρόκειται για ένα ειδικό τραπέζι κοπής μετάλλου σε τρεις διαστάσεις (XYZ), το οποίο είναι πλήρως αυτοματοποιημένο και ελεγχόμενο από υπολογιστή (ο οποίος τρέχει Linux φυσικά). To πρωτότυπο που είχαν φτιάξει δυστυχώς δεν λειτούργησε όπως έπρεπε καθώς υπήρχε παρεμβολή στα ηλεκτρονικά του από το κόφτη πλάσματος. Όταν ολοκληρωθεί θα έχει επιλυθεί το πρόβλημα και θα χρησιμοποιηθούν ανοιχτού κώδικα ελεγκτές των κινητήρων βήματος.
Όταν ολοκληρωθεί θα δώσει την δυνατότητα στην ομάδα να παράγει τα δικά της μεταλλικά αντικείμενα χωρίς να καταφεύγει σε κάποιον μηχανουργό.
Σύντομα (για την ακρίβεια την Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου) ο ιδρυτής του project Marcin Jacubowski, θα μιλήσει στο TED Conference καθώς πρόσφατα έγινε TED Fellow. Στα πλαίσια του TED Conference ο Marcin θα ενημερώσει τους συμμετέχοντες σχετικά με το φιλόδοξο σχέδιο του.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο Wiki του Open Source Ecology. Προσωπικά πιστεύω ότι πρόκειται για ένα πολύ φιλόδοξο project εξαιρετικά φιλόδοξο κατά την γνώμη μου το μέλλον θα δείξει αν τα παλικάρια από την Factor e Farm καταφέρουν να πετύχουν τους στόχους τους. Αν θέλετε ρίξτε μια ματιά στο Wiki τους καθώς περιέχει πλούτο πληροφοριών και για άλλα εξαιρετικά ενδιαφέροντα project ανοιχτού κώδικα πέραν από όσα αναπτύσσονται από το ίδιο το OSE.